جهت استفاده بهتر از گوگل کروم استفاده نمایید.
توجه نمایید این پایان نامه با فرمت ورد می باشد و قایل ویرایش است.
موضوع پایان نامه :
بررسی مردم شناسی سیر تحولی ازدواج از دوره قاجاریه تا ایران فعلی از دیدگاه اجتماعی
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده
واژگان کلیدی
مقدمه
فصل اول:
1-1- بیان مسئله............................................................................................... 2
1-2- اهمیت و ضرورت مسئله......................................................................... 2
1-3- انگیزه تحقیق........................................................................................... 2
1-4- اهمیت تحقیق.......................................................................................... 2
1-5- پرسش های تحقیق.................................................................................. 3
1-6- قلمرو جغرافیایی تحقیق........................................................................... 3
1-7- زمان تحقیق............................................................................................. 3
1-8- روش تحقیق........................................................................................... 4
1-9- روش جمع آوری اطلاعات...................................................................... 4
1-10- پیشینه تحقیق........................................................................................... 4
1-11- مشکلات تحقیق...................................................................................... 5
1-12- ادبیات تحقیق.......................................................................................... 5
فصل دوم :
1-2- جغرافیایی طبیعی ایران................................................................................ 9
2-2- آب و هوای ایران....................................................................................... 10
3-2- پوشش گیاهی و جانوری ایران..................................................................... 11
4-2- گروه قومی ............................................................................................... 16
5-2- خط........................................................................................................... 17
6-2- دین........................................................................................................... 17
7-2- زبان.......................................................................................................... 17
8-2- جغرافیایی انسانی ایران.............................................................................. 18
9-2- جمعیت کشور ایران.................................................................................... 18
10-2- جغرافیایی اقتصادی ایر ان......................................................................... 22
فصل سوم:
1-3- وصلت زناشویی......................................................................................... 25
2-3- نظریه های در مورد ازدواج.......................................................................... 26
3-3- نظام خویشاوندی........................................................................................ 28
4-3- انتخاب همسر ........................................................................................... 31
5-3- شکل های مبادله......................................................................................... 32
6-3- شکل های خاص ازدواج............................................................................. 34
7-3- روابط جنسی پیرازناشویی........................................................................... 35
8-3- ممنوعیت ازدواج با محارم........................................................................... 35
9-3- برون همسری............................................................................................. 35
10-3- درون همسری.......................................................................................... 38
11-3- قومیت و الگوهای قومیت در ایران............................................................. 40
12-3- ازدواج در کشورهای جهان........................................................................ 41
13-3- ازدواج در ایران........................................................................................ 42
14-3- ازدواج در ادیان و مذاهب......................................................................... 45
15-3- اهداف زناشویی........................................................................................ 47
16-3- همسر گزینی............................................................................................ 48
17-3- پیوند با سنن............................................................................................. 48
18-3- همسان همسری........................................................................................ 49
19-3- خانواده ................................................................................................... 52
فصل چهارم
1-4- آغاز کار سلسله قاجاریه.............................................................................. 57
2-4- نسب و گروه های قومی قاجاریه................................................................. 57
3-4- پادشاهان قاجاریه........................................................................................ 58
4-4- ازدواج در دوره قاجاریه.............................................................................. 62
5-4- ازدواج پادشاهان در دوره قاجاریه ............................................................... 62
علل اجتماعی حرمسرا سازی................................................................................ 63
6-4- مشخصات حرمسرای پادشاهی.................................................................... 63
7-4- ازدواج در میان مردم................................................................................... 67
8-4- اقلیت های مذهبی...................................................................................... 70
9-4- ازدواج در قشرهای مختلف......................................................................... 70
10-4- طلاق و وضع بیوه زنان............................................................................. 76
11-4- شیوه مجازات زنان بدکاره در دوره قاجار.................................................... 76
12-4- زن عصر قاجار در خانه و جامعه................................................................ 77
13-4- وضع اجتماعی زنان ................................................................................. 79
14-4- مدارس دختران......................................................................................... 82
15-4- انقراض سلسله قاجاریه............................................................................. 83
فصل پنجم:
1-5- آغاز عصر پهلوی........................................................................................ 86
2-5- شاهان عصر پهلوی..................................................................................... 86
3-5- ازدواج در عصر پهلوی............................................................................... 88
ازدواج پادشاهان و شاهزادگان در عصر پهلوی....................................................... 88
4-5- اقدامات مهم رضاشاه................................................................................... 98
5-5- قشربندی جامعه در دوره پهلوی................................................................... 100
6-5- ازدواج در قشرهای مختلف مردم................................................................. 100
7-5- انقراض عصر پهلوی................................................................................... 103
8-5- ممنوعیت در ازدواجها................................................................................. 103
9-5- مراحل و شرایط ازدواج.............................................................................. 105
10-5- شرایط مهم در ازدواج............................................................................... 106
11-5- مندرجات سند ازدواج .............................................................................. 108
12-5- مهر یا صداق............................................................................................ 109
13-5- جهیزیه.................................................................................................... 110
14-5- شرایط صحت نکاح.................................................................................. 110
15-4- شرایط عاقد............................................................................................. 110
16-5- فواید ازدواج............................................................................................ 110
فصل ششم:
1-6- آمار ازدواج در ایران................................................................................... 113
2-6- عوامل جسمی در سن ازدواج...................................................................... 115
3-6- عوامل روانی در سن ازدواج........................................................................ 115
4-6- عوامل اجتماعی –فرهنگی در سن ازدواج..................................................... 115
5-6- انتخاب همسر............................................................................................ 116
6-6- عوامل اقتصادی و اجتماعی.......................................................................... 120
7-6- اشتغال....................................................................................................... 121
8-6- تفاوت آمار جمعیت در شهر وروستا............................................................ 122
9-6- ازدواج موقت............................................................................................. 122
10-6- تعریف ازدواج موقت................................................................................ 123
11-6- عوامل مهم ازدواج موقت در ایران.............................................................. 124
12-6- تعدد زوج................................................................................................ 124
نتیجه گیری ........................................................................................................ 127
منابع................................................................................................................... 129
چکیده
ازدواج نهادی است که از آن طریق مرد و زن و با هم پیمان زناشوئی میبندند.
یکی از مهمترین تغییرات اجتماعی اساسی که در طول تاریخ گذشته از دوره قاجاریه در ایران رخ داده تحولات مربوط به ازدواج و تشکیل خانواده است. این تغییرات شامل تحول در شکل و سن ازدواج، نوع خانواده و ... و عوامل مؤثر بر آن است.
تعداد زوجات به دلایلی از جمله مشکلات اقتصادی و تغییر نگرشها رو به کاهش است و شیوه همسرگزینی به دلیل تغییر در مفهوم ازدواج دچار تحولات بزرگی شده است در حال حاضر اکثر ازدواجها بدون دخالت مستقیم والدین و براساس عشق و علاقه انجام میگیرد. تأخیر در سن ازدواج یکی از مهمترین ابعاد دگرگونی پدیده ازدواج بوده است. میزان تجرد قطعی بالا رفته و از عمومیت ازدواج به ویژه در سنین پائین کاسته شده است. در اثر این تحولات پیش رسی ازدواج که سابقاً در ایران مرسوم بود و همچنین ازدواجهای فامیلی به میزان قابل ملاحظهای کاهش یافته است.
روند تحولات سن ازدواج در جامعه و روابط آن با تحولات اقتصادی اجتماعی و فرهنگی مرتبط است در کشور ایران الگوی ازدواج از شکل سنتی به مدرن تغییر کرده است.
واژگان کلیدی :
قاجاریهQajariyye)) : با افول سلسله زندیه، طایفه قاجاریه زمام امورایران را به دست گرفتند . قاجاریه طایفه ای از نژاد مغول و دودمان ترکمان است.
ازدواج
ازدواج عرف یا نهادی است که از طریق آن مرد وزن برای شرکت دائم در زندگی به هم می پیوندند. ازدواج خود مبنای خانواده است و تحت شرایط آن، مردوزن در اجتماع به طور قانونی می توانندفرزند یا فرزندانی داشته باشند.
ایران
کشوری است در قاره آسیا با مساحتی حدود 1648000 کیلومترمربع در نیمکره شمالی ازسطح کره زمین بین 25 تا 45 درجه عرض شمالی از خط استوا وبین 64 و 5/63 درجه طول شرقی از نیمروز گرینویچ است وپایتخت آن تهران است.
مردم شناسی Ethnologie
تحلیل مدارک و نتیجه گیری از تحقیقات مردم نگاری است به منظور شناخت منشا و برخورد اشاعه و تغییر فرهنگ هاست .
سیر تحول
علوم اجتماعی عبارت از این است که زندگی بشر تابع نظام ثابتی است که براساس وبه موازات پیشرفت جامعه تکامل می یابد.
مقدمه:
ازدواج پیوندی است که بین زنان و مردان صورت میگیرد و یکی از مهمترین پدیدههای اجتماعی است ولی شکل و نوع ازدواج در بین مردم متفاوت است و هر فردی هدفش از ازدواج، دلایل گوناگونی دارد البته عوامل گوناگونی دست در دست هم میدهند که شخص بتواند تعیینکننده ازدواجش باشد عوامل گوناگون سبب این عامل میشود؛ عواملی چون اقتصادی- فرهنگی- اجتماعی- سیاسی. کلودی اشتروس معتقد است که ازدواج برخوردی است دراماتیک بین فرهنگ و طبیعت یا میان قواعد اجتماعی جنسی.
ازدواج در دورههای مختلف گاه مثبت و گاهی منفی بوده و آثار این ازدواجها بر جامعه و ساختار آن تأثیر گذاشته هر چه زمان جلو میرود آگاهی و علم مردم بالا میرود سبب بروز تغییرات در زمینه ازدواج میشود زیرا همانطور که میدانیم این مسئله باعث میشود که افراد همانند گذشتگان خود در زمینه ازدواج رفتار نکنند. در گذشته مردم برحسب توانایی و امکانات خود با چند زن ازدواج میکردند ولی با گذشت زمان گاهی به تجرد قطعی میرسد.
مطالعات مربوط به ازدواج در ایران نشان میدهد تغییرات و تحولات زیادی در تمام زمینههای ازدواج صورت گرفته که این تحقیق به شناسایی عوامل مختلف در این زمینه میپردازد.
فصل اول
1-1- بیان مسئله
بررسی مردم شناسی سیر تحولی ازدواج از دوره قاجاریه تا ایران فعلی از دیدگاه اجتماعی در این تحقیق به بررسی ازدواج شاهان قاجاری و دلایل نوع ازدواج و تعدد زوجات و همینطور تأثیر این ازدواجها بر زندگی مردم و همینطور ازدواج در قشرهای مختلف مردم در دوره قاجاریه و همینطور تغییر و تحول ازدواج در عصر پهلوی و اصلاحاتی که شاهان دوره پهلوی در این زمینه ازدواج انجام دادهاند. در دوره کنونی عواملی که سبب تغییرات در شکل و نوع و سن ازدواج میشود بررسی میگردد.
2-1- اهمیت و ضرورت مسئله:
در این مورد ما میفهمیم که هدف مردم در سه دوره مختلف در زمینه ازدواج چیست و به جنبههای فرهنگی- اقتصادی- جغرافیایی- سیاسی-اجتماعی در ازدواج دست مییابیم وهمچنین به ریشهیابی نوع ازدواجها میپردازیم و عوامل مختلفی نیز که سبب تحولات در ازدواج شده است را بررسی میکنیم.
3-1- انگیزه تحقیق:
بررسی دقیق و تخصصیتر و شناخت کامل از ازدواج از دوره قاجاریه به بعد و همچنین تحلیل مردمشناسی در مورد ازدواج و پیامدهای حاصل تغییرات ازدواج در جامعه.
4-1- اهداف تحقیق:
اهداف تحقیق بررسی
1. ازدواج و همسرگزینی در بین شاهان قاجاریه.
2. ازدواج در بین طبقات مختلف مردم در دوره قاجاریه.
3. انواع ازدواجها در دوره قاجاریه.
4. اهداف ازدواجها در دوره قاجاریه.
5. تحول ازدواج در دوره پهلوی.
6. تأثیر تحولات جامعه بر ازدواج در دوره پهلوی.
7. تغییرات الگوی ازدواج در جامعه کنونی.
8. بررسی عوامل تغییر سن ازدواج در جامعه فعلی.
5-1- پرسشهای تحقیق:
1. آیا پادشاهان در همسرگزینی معیار خاصی برای ازدواج داشتند؟
2. آیا ازدواج در بین طبقات مختلف، متفاوت است؟
3. آیا ازدواج انواع خاصی دارد؟
4. آیا ازدواجها دارای هدفهای خاصی بوده است؟
5. آیا تغییراتی در دورههای مختلف در زمینه ازدواج به وجود آمده است؟
6-1- قلمرو جغرافیایی تحقیق:
با توجه به ژرفانگر بودن روش مردمشناسی محدود کردن قلمرو مورد مطالعه ضروری است قلمرو جغرافیایی این تحقیق کشور ایران است.
7-1- زمان تحقیق:
ازآن جایی که تحقیق مردم شناسی است مدت تحقیق و مطالعه یک سال می باشد .
8-1- روش تحقیق:
استفاده از روش میدانی. مشاهده مشارکتی
مطالعه اسنادی مهمترین روش اتخاذ شده در زمینه موضوع تحقیق است.
استفاده از ابزارها و تکنیکهایی مثل ضبط صوت، دوربین عکاسی و فیلمبرداری.
9-1- روش جمعآوری اطلاعات:
ثبت و ضبط دقیق مشاهدات
استفاده از مشاهده مستقیم و میدانی
استفاده از مصاحبه حضوری
استفاده از اسناد و مدارک موجود در کتابخانهها
10-1- پیشینه تاریخی:
1. مقاله آقای دکتر آزاد ارمکی و خانمها: مهناز زند- طاهره خزایی که در مورد تأثیر تحولات جمعیتی و اجتماعی در امر همسرگزینی طی سه نسل در خانواده ایرانی، بود به بررسی مطالعه تطبیقی در مورد سن ازدواج، دفعات ازدواج، علت ازدواجهای مجدد، دایره و دامنه همسرگزینی در میان سه نسل متوالی پرداخته بودند.
2. مقاله آقای محمد احمدی موحد به بررسی روند تغییرات شاخصهای ازدواج و طلاق طی سالهای 1380-1375 پرداخته است.
3. پایاننامه کارشناسی ارشد جمعیتشناسی خانم زهرا المطهری- از دانشگاه علوم اجتماعی و به راهنمایی دکتر محمد میرزایی و مشاورت دکتر شهلا کاظمیپور- دانشگاه تهران 1375 که به بررسی تحلیل دموگرافیک وضعیت زناشویی پرداخته.
4. پایاننامه کارشناسی ارشد جمعیتشناسی خانم پروانه آستینفشان از دانشگاه علوم اجتماعی دانشگاه تهران به راهنمایی دکتر محمد جلال عباسی شوازی و مشاورت دکتر محمد میرزایی تهران 1380 که به بررسی روند تحولات سن ازدواج و عوامل اجتماعی پرداخته است.
5. پایاننامه کارشناسی علوم اجتماعی- آقای حمید پوریوسفی به راهنمایی دکتر جمشید بهنام از دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران 1355 که به بررسی سن ازدواج در ایران پرداخته است.
6. مقاله خانم ناهید درودیآهی که به بررسی وضعیت ازدواج جوانان با استفاده از جداول خالص زناشویی پرداخته.
11-1- مشکلات تحقیق:
این تحقیق با وجود تمام جاذبه هایی که داشت متأسفانه دارای مشکلات بزرگی بود که سبب میشد که من آنطوری که لازم است نتوانم اطلاعات آماری دقیقی از اشخاص به دست بیاورم. زیرا هر منبع اطلاعات آماری آن با منبع دیگر متفاوت بود و همچنین همکاری نکردن بعضی از ارگانها برای ارائه خدمات و قرار ندادن اطلاعات جامعتر در منابع. و همچنین سنگین بودن هزینههای سفر برای تحقیق زیرا برای کامل کردن تحقیق خود لازم بود به شهرهای مختلف سفر کرده که این خود مستلزم پرداخت هزینههای بسیار گزافی بود.