جهت استفاده بهتر از گوگل کروم استفاده نمایید.
مقاله بررسی تکنیک مشاهده و مصاحبه در جمع آوری اطلاعات
این مقاله با فرمت WORD میباشد و شما میتوانید آنرا ویرایش کنید و همچنین آماده پرینت است.
فهرست مطالب :
مقدمه
مشاهده يكي از روشهاي موثر و كارآمد درتحقيقات اجتماعي است. اين روش از مهمترين روشهاي كسب اطلاعات محسوب مي شود. مشاهده اين امكان را به محقق مي دهد كه محقق مستقيماً پديده مورد مطالعه را ببيند و واقعيت را به صورت مستقيم يا بي واسطه درك كند. روش مشاهده نه تنها به طور مستقل مي تواند يك منبع قوي و شيوه اي مناسب براي گرد آوري اطلاعات درتحقيقات اجتماعي باشد، بلكه گاهي نيز به عنوان يك روش تكميلي در كنار ساير روشهاي گردآوري اطلاعات نيز مورد استفاده مي گيرد.
روش مشاهده از عمده ترين و مهم ترين شيوه هاي تحقيق درعلوم اجتماعي است، اما كمتر از ساير شيوه هاي ديگر گردآوري اطلاعات مورد استفاده قرارگرفته است. هيچ شيوه اي به اندازه مشاهده مستقيم درميدان تحقيقي نمي تواند محقق را در رابطه نزديك با پديده هاي مورد مطالعه قرار دهد.
دراكثر رشته هاي علوم انساني از جمله جغرافيا، جامعه شناسي، اقتصاد، تاريخ، باستان شناسي، روان شناسي و مردم شناسي نيز از روش مشاهده استفاده ميشود.
اهميت نقش مشاهده تنها درگرد آوري اطلاعات به صورت يك روش مستقل يا تكميلي پايان نمي پذيرد، بلكه دربعضي از تحقيقات محقق ناگزير است براي بررسي نتايج تحقيقاتي كه مبتني بر ساير روشهاي گردآوري اطلاعات باشد نيز از روش مشاهده استفاده كند؛ به عبارت ديگر براي اطمينان از صحت نتايج تحقيق يا داده هاي گردآوري شده از طريق ساير روشها، محقق بايد به ميدان آمده و پديده مورد مطالعه را از نزديك مشاهده نمايد تا براي داده هاي گرد آوري شده تاييديه بگيرد.
نتيجه گيري
براي گردآوري و جمع آوري اطلاعات روشهاي گوناگوني وجود دارد كه از انواع اين روش ها مي توان به مصاحبه و مشاهده اشاره كرد. براي بررسي مسائل مختلف اجتماعي هميشه تكنيك مصاحبه امكان پذير نيست از اين رو از روش مشاهده براي كسب اطلاعات تازه استفاده مي شود. مشاهده يكي از مهمترين ابزار تحقيقي در دانش اجتماعي و انساني است. بدون شك مي توان گفت هر تحقيقي حتي اگر از ابزاري ديگر نيز استفاده كند، از مشاهده سود مي برد. اين روش در اكثر علوم انساني و اجتماعي بكار برده مي شود.
در روش مشاهده محقق به صورت مستقيم مي تواند به اطلاعات تازه اي دست يابد و در حالت طبيعي دسترسي به رفتار و حوادث بدون دخالت ساير عوامل از طريق مشاهده ممكن است از اين رو نكته ايي كه در اين جا مطرح مي شود اين است كه مشاهده كننده بايد حتي الامكان خود را از قيد ارزشهاي شخصي برهاند كه بتواند واقعيت را آن طور كه هست ببيند، بايد پديده ها را در عمق ارزشي آنان مشاهده كرد. محقق در روش مشاهده بايد از سطح فراتر رود و به اعماق رسوخ كند دراهميت روش مشاهده مي توان گفت كه روش مشاهده نه تنها خود به طور مستقل مي تواند يك منبع قوي و شيوه اي مناسب براي گردآوري اطلاعات در تحقيقات اجتماعي باشد، بلكه گاهي نيز به عنوان يك روش تكميلي دركنار ساير روشهاي گردآوري اطلاعات نيز مورد استفاده قرار ميگيرد. درمجموع مي توان گفت كه مشاهده به عنوان يكي از مهم ترين و مفيد ترين روشهاي تحقيق درعلوم انساني و اجتماعي است.