مقدمه 

منشاً بسياري از ناهنجاريهاي جسماني ما عدم رعايت بهداشتي حركتي است كه شامل اعمال وعاداتي از قبيل :طرز نادرست نشستن، خوابيدن، راه رفتن، ايستادن، مطالعه كردن و انتخاب كفش نامناسب و… مي باشد. در نتيجه مي توان با فراگيري و رعايت بهداشت حركتي و تجديد نظر در عادات اشتباه روزمره خود از بروز بسياري از آنها جلوگيري كنيم.

و اما براي درمان كيفيت و كميت تمرينها از اهميت بسزائي بر خوردار است لذا توصيه اكيد مي شود كه تمرينها تحت نظر فرد متخصص انجام شوند تا بتوانيم بهترين نتيجه را بگيريم و دچار مشكل نشويم.- بعنوان مثال اگر در انتخاب و يا انجام تمرينها دقت كافي نداشته باشيم نه تنها ناهنجاري اصلاح نمي شود بلكه منجر به بروز صدمات و عوارض ناخواسته هم مي شود. خصوصاً در مورد ناهنجاري هاي ستون فقرات كه از حساسيت بيشتري برخوردارند و همچنين بايد زمان كافي صرف كرد. چرا كه اگر زمان خيلي كمي صرف كنيم مسلماً بهبود نخواهيم يافت و صرف كردن زمان بيش از حد هم... (مثلاً انجام بيش از حد لازم حركات اصلاحي پشت گود منجر به بروز پشت گرد مي شود.)

بعد از درمان و اصلاح نيز بايد توجه داشت كه در صورت عدم رعايت بهداشت حركتي و تكرار علل بروز، ناهنجاري برگشت پذير خواهد بود. در اين جا علل مهم و شايع بروز 14 ناهنجاري، نشانه ها و حركات اصلايشان ارائه مي شود.

بخش اول: علل بروز ناهنجاريها، نشانه ها و روش تشخيص

الف) سر به جلو (لوردوز يا قوس گردني )

علل پيدايش :

1- بيماريهاي نظير سل ستون مهره هاي گردني ، عفونتهاي گردني و پارگي ديسكهاي بين مهره اي. 

2- عادات غير صحيح در نشستن،  بويژه در هنگام مطالعه، ايستادن، راه رفتن و ورزش كردن. 

3- ضعف بينايي بويژه در افراد نزديك بين.

4- بكارگيري با لشهايي با ارتفاع زياد درهنگام خوابيدن.

نشانه ها و روش تشخيص:

1- به جلو رفتن سر و بالا آمدن چانه (در اين حالت زاويه بين گردن و فك حدود 90 درجه مي شود كه اين زاويه خيلي بازتر از حد عادي است و در ارزيابي بدن بوسيله خط شاقولي لاله گوش مقابل آن قرار نمي گيرد.)

2- ارتفاع گردن اين افراد نسبت به وضعيت عادي كوتاهتر به نظر مي رسد و بعضاً يقه كت يا پيراهنشان به سمت بالا چروكيده مي شود.

3- افزايش فشار بر روي مفاصل گردن در ناحيه پشت.

4- خستگي در عضلات ناحيه پشت گردن و پشت سر.

ب) كج گردني  

علل 

(گرچه علت دقيق پيدايش اين عارضه بخوبي مشخص نيست، اما مهمترين عللي كه تاكنون به آن‌ها اشاره شده بدين ترتيب است:)

1- قرارگيري سر جنين در رحم مادر در وضعيت نامناسب.

2- ضربه هاي درون زهداني كه باعث خونريزي درون عضله شده و تشكيل بافت زخم مي دهد و درنتيجه سبب كوتاهي عضلات گردني مي شود.

3- فلج يا كوتاهي عضله جناغي- چنبري – پستاني – در يك طرف .

4- سوختگي پوست ، پارگي ديسك بين مهره اي، سل ستون مهره هاي گردني.

5- نگهداري سر در وضعيت بد يا نامناسب به مدت طولاني (مثلاً هنگام مطالعه يا انجام فعاليتهاي روزمره).

6- ضعف شنوايي و بينايي به گونه اي كه دانش آموز براي بهتر شنيدن يا بهتر ديدن ناخوداگاه گردن خود را كج مي كند تا گوش يا چشم ضعيف او به منبع صوت يا تصوير نزديكتر شود.