مقدمه 5
تعریف انبار 7
نقش انبار در اقتصاد کشور 7
نقش انبار در تجارت 7
اهداف وظایف انبارها 8
وظایف مدیر انبارها 9
مکان ساخت انبار 9
انواع انبارها 10
جایگاه انبار 11
وظایف انبارداری 11
طراحی و برنامه ریزی تأمین کالا 12
مدارک کالا در انبار 12
انواع طبقه بندی کالاها 13
کد گذاری کالاها 13
تعریف و فواید کدگذاری 13
انواع روشهای کدگذاری 14
حمل و نقل در انبارها 14
وسایل حمل و نقل 14
انواع عمده وسایل حمل و نقل انبارها 15
انبارگردانی و کنترل انبارها 15
کنترل های مورد نیاز هنگام دریافت کالا از فروشنده 16
کنترل کمیت 17
تعریف طبقه بندی و نکات مهم در اجرای آن 17
دفترداری 18
امضاهای مجاز 18
انبارداری 19
روشهای انبارداری 19
الف) روش ادواری 19
ب) روش دائمی 20
جریان فیزیکی دارای 2 روش می باشد : 20
الف) روش fifo 20
ب) روش Lifo 20
اصل های مهم در مزایده 21
روش ثبت دائمی موجودی ها 22
کنترل 25
کنترل کیفیت امور انبارها 25
مجوز در انبار 26
مشخصات لازم کالا 26
فرم های مورد نیاز در انبار 28
اولویت خرید 34
کنترل بین مدارک انبار و مدارک حسابداری 34
مقدمه :
انبار عبارت است از محل و فضایی که کالا مورد نیاز مؤسسه شرکت سازمان و اصولاً هر دستگاه در آن تحت یک سیستم صحیح انبارداری نگهداری می شود .
انبار می تواند در عرضه به موقع محصول جریان عادی تولید ثبات قیمت تعمیر و نگهداری ابزار و تجهیزات نقش مهمی ایفا نماید به طوری که نقش آن در تجارت غیر قابل انکار است ارزش ریالی موجودی های انبار در صنایع مختلف متفاوت است و عوامل مختلف در میزان نگهداری موجودی انبار واحد صنعتی تجاری مؤثرند .
همه افراد به نوعی با موجودی ها سرو کار دارند . باید به اهمیت موجودی ها و نقش آنها در حسابهای مؤسسه آشنا بوده و همچنین برای به کارگیری روش ها و رویه ها و سیستمهای طراحی شده آموزش کافی دیده باشد .
سرپرستان انبار انبارداران و متصدیان فروش در مقام افرادی که مسئولیت حفظ نگهداری و گردش موجودی های شرکت را بر عهده دارند . باید با فلسفه وجودی رویه ها و روش ها آگاه بوده و بتوانند آنها را به درستی به کار گیرند .
با آموزش کافی به این گونه افراد می توان از اجزای کامل سیستم روشها اطمینان حاصل کرده . وجود انبار در هر سیستم موجب جداسازی عملیات مختلف شده ، و دست مدیران را برای برنامه ریزیهای مستقل از هم باز می گذارد .
البته علاوه بر نقش فوق گاه به دلایل تغیر فصل بودن تولید یک کالا یا تقییر قیمت آن در زمانهای مختلف لازم می شود که کالا هایی که برای تولید به آن نیاز است در موقعیت مناسب
خریداری و در انبار نگهداری شود . ذکر این نکته ضروری است که هزینه سیستمهای تولید و توزیع بدون وجود انبار همواره زیاد می باشد . از هزینه های که در این گونه موارد افزایش می یابند می توان هزینه همزمان سازی عملیات مختلف هزینه حمل و نقل کالای اولیه و محصولات تولید شده هزینه آماده سازی سیستم برای تولید محصول و هزینه تهیه دستور کار یک محصول را نام برد .
البته اگر فقط موارد فوق مدنظر بود مدیریت هیچ مسئله ای درباره تعیین سطح انبار نداشت و قادر بود موجودی خود را تا حد وسیعی بالا برد . ولی در اصل با اتخاذ چنین تصمیمی باید هزینه های مربوط به نگهداری محصول در انبار را بپردازد . از جمله این هزینه می توان موارد زیر را نام برد :
- هزینه نگهداری خود انبارها
- هزینه بیمه – فرسودگی و استهلاک
- هزینه آماده سازی قضای عازم
- هزینه خرید کالای انبار شده
تعریف انبار :
انبار محل با فضایی است که در آن مواد اولیه برای ساخت محصولات کالای نیمه ساخت ( کالای در جریان ساخت ) محصول ساخته شده مواد و لوازم مصرفی ، قطعات یدکی ماشین آلات ، ابزار آلات و اجناس اسقاط بر اساس سیستم صحیح طبقه بندی نگهداری می شود .
نقش انبار در اقتصاد کشور :
درصد قابل توجهی از درآمد ناخالص ملی هر کشور به صورت مدار اولین محصول نیمه ساخته و کالا ساخته شده در انبار نگهداری می شود . البته نقش انبار در اقتصاد کشور مختلف متفاوت است . استفاده از شیوه های صحیح انبارداری موجب کاهش هزینه های مربوط می گردد .
نقش انبار در تجارت :
انبار یکی از پایه های اصلی تجارت محسوب می شود . زیرا همان طور که بیان گردید قسمت اعظم سرمایه شرکتها تجاری را موجودی انبار تشکیل می دهد .
هر کالا برای مصرف کنندگان از دو نظر دارای ارزش است :
1- قابلیت کاربرد
2- قابلیت دسترسی
قابلیت کاربرد به طراحی و ساخت محصول بستگی دارد .
قابلیت دسترسی فیزیکی از عوامل مهمی است که در ارزش کالا نقش موثری دارد . منظور از قابلیت دسترسی موجود بودن کالا در محلی است که به آن نیاز می شود . به عنوان مثال یک
قطعه یخ در قطب شمال فاقد ارزش در مناطق استوایی دارای ارزش زیادی است و مصرف کننده قابلیت کاربرد و سهولت دسترسی را با هم می خواهد هر کدام از این ویژگی ها به تنهایی کالا را فاقد ارزش می کند . پیوست آن دو عوامل با یکدیگر ارزش را بالا می برد و اینجاست که انبار نقش مهم خود را نشان می دهد .
اهداف وظایف انبارها :
هدف از تشکیل و ایجاد انبارها چه در سازمانهای دولتی و چه در بخش خصوصی تأمین و نگهداری کالاهای مورد نیاز سازمان است انبارداری کلیه قعالیتهای مربوط به تهیه و نگهداری و تحویل مواد و اقلام مورد نیاز سازمان در زمان مناسب است و مدیریت انبارداری نیز برنامه ریزی و سازماندهی و هماهنگی و هدایت و کنترل عملیات انبارداری می باشد .
وظایف انبارها به شرح زیر است :
1- برنامه ریزی و مراقبت برای حفظ مقدار موجودی هر یک از اقلام کالاهای مورد نیاز سازمان در حد مطلوب خود .
2- همکاری و مساعدت در خرید تأمین و تهیه کالاها و کنترل و دریافت کالاهای خریداری شده .
3- نگهداری کالا در انبار به نحوه صحیح و تسریع در امر تحویل با رعایت مقررات دستورالعملهای سازمان .