تعليم تربيت فرزند
مقدمه
به هنگام تهيه و تنظيم كتاب «گامي در مسير تربيت اسلامي» به آن بوديم كه، بكوشيم تا آنچه را در باره «تربيت اسلامي» بحث و بررسي شده است بازبيني كنيم با اين شرايط
اول: نظرات علمي را با نظرات ديني به هم نياميزيم.
ثانياً: نظرات ديني را بنا به پسند علمي و يا خوشامدي كه خود از آن نظر داريم، هرگز نسنجيم، بلكه نظرات مسلّم ديني را حق بدانيم و درست و معيار لايق و تلاش ما آن باشد كه به آن ها اگر معرفتي يافته ايم آن معرفت را به تفسير و تبيين برسانيم و مصاديق آنها را بيابيم. در آن مصاديق دقت كنيم، تا نيكو بشناسيم.
در آخر اين را (گامي بر مسير تربيت اسلامي از كودكي تا بلوغ)-
رجب علي مظلومي- تهران- نشر آفاق- چاپ ششم- 1381- اول
گامي در مسير تربيت اسلامي (مباني تربيت)- رجب علي مظلومي- تهران- نشر آفاق- چاپ ششم- 1381- دوم
گامي در مسير تربيت اسلامي (راهنماي معلمان و مربيان)- رجب علي مظلومي- تهران- نشر آفاق- چاپ ششم- 1381- سوم
مشخصات كودك (در دوره پيش از دبستان)
از نظر جسمي: رشد سريع- منتهاي نموّ مغز از نظر روحي: پيدايش ابتكار و ابداع مهيّا شدن براي استقلال- در جستجو و از تولد خود پيدايش احتياط و ترس.
ظهور داوري: تقليد شديد از والدين با مخالفت با نظر آنان به تناسب قضاوتي كه در باره ايشان كرده است.
از نظر رفتار: حمله يا دفاع- دوستي يا دشمني،از نظر عاطفي در پسران: قوّت اعتماد به نفس. در دختران: شدّت محبت و ديگرنوازي. از نظر بدني: ضعف ولي در حال رشد. از نظر روحي: بين دو بلوغ رواني (كه يكي در 4-5 سالگي بوده و ديگري در 12-14 سالگي خواهد بود) متغيّر- در حد احساس ساده در حد انفعال و عاطفه ي شخصي و اجتماعي- در حد انعكاس و عزيزي و عاري و حركت ارادي
از نظر اخلاقي: داراي صفات ارثي (فطري و نسبي) و اثر دامان مادر.
از نظر مالكيت: هيچ به جز اسباب بازي ( اگر مشترك بين بچه ها نباشد) رويگري «عطاي والدين» روي هم رفته از مختصات او: پشت كار و مفيد بودن است. در برخورد با واقعيّت آنها را ارزيابي مي كند. كم كم تعلّق خود را از خانواده سست مي نمايد. بين آنچه در خانه به او اظهار مي شود و آنچه در مدرسه و اجتماع ابراز مي گردد داوري مي كند (اما در اين كار نوپاست و محتاج به نظارت و ياوري، اگر موافقت نبيند دچار حيرت يا حال تهاجم مي شود (پسران چنين اند). داراي تخيّل شديد- پيدايش افكار جنسي (ولو كنترل تمايلات او).
در دختران: ميل زياد به مادر شدن و تشديد عاطفي. در پسران: به مناسب رشد عقلي و مخالفت با عواطف جنسي و تضاد و كشاكش در درون وي آغاز مي گردد و احساسات او تندتر مي شود. غزالي مي گويد: اولين حس كه در كودك بيدار مي شود «لامسه» است و سپس «بينايي» پديدار مي گردد و جهان رنگ و شكل ها را كه پهناورترين عوالم محسوسات است مي شناسد. سپس «گوش» باز مي گردد و صداها و نغمه ها را مي شنود.
در حدود هفت سالگي قوّه ي تميز و تشخيص دروني پديد مي آيد و اين خود تحوّلي مهم در زندگي است، زيرا كه به جهاني فراتر از حد حس يعني دنياي عقل و خرد قدم مي نهد.