توضیح :
موضوع: ماهیت رشوه در فقه و حقوق موضوعه
فهرست
چکيده : 2
واژگان کليدي 3
تعريف و تاريخچه 3
كتب لغت 3
ترمينولوژي حقوق 3
بررسي علل رشوه از منظر فقهي ، حقوقي 6
تعريف کلي 6
عنصر مادي جرم رشاء 7
عنصر معنوي 9
عنصر قانوني 9
نتيجه گيري: 16
ب ) رايش 17
عنصر مادي 17
عنصر معنوي 17
عنصر قانوني 18
ج ) ارتشاء 18
الف) عنصر مادي 19
عنصر رواني 24
عنصر قانوني 24
جرايم عليه عدالت 29
رشاء و ارتشاء 29
فقهي ← استفتائات فقهاي متقدم و متاخر 32
کتاب 33
سنت ( احاديث و روايات ) 34
اجماع (نظرات فقها) 37
فقهای متقدم 37
فقهاي متاخر 39
عقل 44
اقسام رشوه 44
نظر شيخ انصاري: 45
تفاوت رشوه با جعل 48
تفاوت رشوه و هديه: 48
بررسي علل رشوه از منظر اجتماعي 51
راهکارها برای پيشگيری از اين پديده شوم 59
بررسي علل رشوه از منظر اقتصادي 60
بررسي علل رشوه از منظر روانشناسي 61
منابع و مآخذ 66
چکيده :
رشاء و ارتشاء از جمله جرايمي هستند که به آنها بسيار پرداخته شده لکن هيچگاه تعريف دقيقي از آنها ارائه نشده است؛ از اين رو بنده در اين مقاله از منظر فقهي و باتوجه به نظر غالب فقها چه متقدمين و چه معاصرين به اين مسئله پرداختم و از سوي ديگر از ديد قوانين و حقوق داخلي اين قضيه را مورد بررسی قرار داده و در دنباله بحث به بيان اين مسئله و مصاديق آن در حقوق خارجي پرداختم علل خصوص مواردی را که در حقوق ما بدانها اشاره نشده است وسواي اين مباحث از نقطه نظر اجتماعي و به خصوص فرهنگ رفتار سازماني که شاخه جديدی از مديريت سازمانی است پديده رشوه را بررسی نمودم و در اين بين از جنبه های اقتصادي و روانشناسي رشوه نيز غافل نگشتم تا مجموعه کاملی را از ابعاد گوناگون در اختيار خواننده قرار دهم بدين اميد که مخاطب با مطالعه اين مقاله به يک ديد کلی در اين زمينه برسد؛ و پس از آن خود بتواند تحليل درستی از اين دو پديده شوم و علل آنها داشته باشد. مقدمه
هدف از نگارش اين مقاله در وراي تبيين برخي از مهم ترين مباحث جرايم رشاء ، رايش و ارتشاء پاسخ به چند سوال کليدي ذيل ودرپايان ارائه راهکارهايي براي برون رفت از بحران يا به تعبيري اپيدمي رشوه و رشوه خواري در نظام اداري ماست . سوالاتي از قبيل : چرا رشوه ؟ چرا تسلط روابط برضوابط ؟ چرا با وجود مجازات بسيارسنگين خبري از کاهش ارتکاب اين جرايم نيست ؟ چرا شکست سياست هاي کيفري دولت ؟ و هزاران چراي ديگر که ما در اين مجال اندک ياراي پاسخگويي به تمام اين چراها را نداشته و تنها به بيان چند راهکار علمي و عملي براي اقدامي عاجل دراين زمينه بسنده مي کنيم. که البته اينها همه نظريه و نيازمند قرارگرفتن در بوته عمل هستند.
واژگان کليدي
رشــوه ، ارتــشاء ، راشــي ، رايــش ، مرتــشي
تعريف و تاريخچه
دربادي امرلازم ديدم به بيان که ابتدا تعاريف موجود در مورد رشوه را عنوان کرده وپس از آن تاريخچه اي از اين جرم کهن را بيان مي داريم:
كتب لغت
1ـ رشوه چيزي است كه براي باطل ساختن حق يا ثابت كردن باطل داده ميشود.
2ـ رشوه دستمزد و حقالسعي است كه قرار داده ميشود كه رشوه را جعل مينامد.
3ـ استعمال رشوه بيشتر در مواردي است كه موجب ابطال حق يا گذراندن و رسيدن به باطل است.
4ـ رشوه اعطاي مال به حاكم يا غير اوست كه به نفع دهنده مال حكم كند يا او را (حاكم را) بر آنچه معطي اراده ميكند وادار كند.