موضوع: آجرپزی

فهرست

آجرپز 3
کاشیکار و آجرکار 6
شیوه آجرکاری و کاشی تراشی 13
آجر تراشیدن 14
کاشی تراشیدن 16
چکیده 19
منابع 20
 

هر دفعه مشتی از خاک سیاه را توی قالب که از جعبه ی چدنی و از دو قسمت کوچک و بزرگ تشکیل شده می ریزد. قالب را تکان می دهد که خاک سیاه به دیوار نمناک آن بچسبد و هر خانه از قالب را با چونه (مشته) گل پر کرده با دست روی آن می زنند و قسمت های اضافی آن را با شمشه یا سیم می برد. سپس تو پایه ی قالب را گرفته و بر میگرداند و خشت را خالی می کند. خشت خام 24 ساعت می ماند تا خشک شود. سپس آن ها را بلند کرده به پهلو قرار می دهند و سه روز می ماند تا همه جای آن خشک شود، خم نشده و ترک بر ندارد. پیش از آنکه خشت ها را جمع کرده و به کوره ببرند یک کارگر با دست خود کناره های آن را صاف می کند و یا به اصطلاح خودشان واکو می کند. کوره آجر پذیری در حومه همدان است و روشی که در بالا برای ساختن آجر گفتیم در آنجا به کار برده می شود. پی کوره در حدود 5/2 متر زیر زمین است و آتش خانه ی آن را تشکیل می دهد و چند پله می خورد تا به آن برسند. روی آتشخانه طاق کوره است که سوراخ های زیادی به نام زنبورک دارد. خشت ها را با الاغ به کوره آورده و روی زنبورک می چینند. قسمت اول خشت ها را از سوراخ جلو کوره داخل می کنند در پست کوره سوراخ دیگری است که از زمین بالا است و پلکانی به آن تکیه داده اند و بقیه ی خشت ها را از این دربچه به درون کوره می فرستند. آجرها طوری چیده می شود که دود و گاز سوخته از توی آنها بیرون برود. آخرین ردیف آجرها که در بالا قرار گرفته خیلی نزدیک به هم چیده می شود غیر از سوراخی که در وسط قرار دارد و به قطر یک متر می باشد تا دود از آن خارج شود. بقیه شکاف ها را در ردیف آخر با گل رس می گیرند. دریچه ها را نیز می گیرند. کوره ای که شحر دادیم در حدود 50000 آجر به اندازه های 5×10×20 و یا 25 هزار آجر به اندازه ی 5×20×20 سانتی متر گنجایش دادرند. پیش از جنگ جهانی دوم سوخت کوره ها بته های بیابانی به نام چار – (ترخاویاترخان) و – درمنه بود.
چندین هفته پیش از روشن کردن کوره آن ها را گردآورده و نزدیک آتشگاه می گذاشتند. این چارها و درمنه ها با شعله های گرم بلند می سوزند و وقتی که بته ها در حال سوخت هستند با چنگال بلندی سوخت به آتشخانه می ریزند و به واسطه ی گرمای زیادی که دارد کارگرانی که این کار را می کنند به نوبت عوض می شوند. امروزه به جای این روش از نفت سیاه استفاده می کنند که آن هم از فراورده های فرعی پالایشگاه هاست. نفت سیاه را با کاه و یا پوشش خشک چغندر درهم می آمیزند و با بیل به درون آتشخانه می فرستند. سوختن این کوره بزرگ 72 ساعت طول می کشد. در پایان این مدت مقدار زیادی آمیخته ی نفت و کاه به آتشخانه وارد می کنند و بدین ترتیب ناگهان جریان هوا قطع می شود و اتمسفر احیا کننده ای درست می شود که برای رنگ کرم آجر بسیار مناسب است. پس از آنکه آخرین قسمت سوخت به کوره داده شد سوراخ آتشگاه و خروجی دود بی درنگ با گل رس گرفته می شود و پس از 72 ساعت کوره سرد می شود. سپس آجرها را از کوره بیرون آورده و بار الاغ کرده و به محل ساختمان می برند و یا در حیاط روی هم می چینند تا به فروش رود. معمولاً آجرهایی که روی زنبورک قرار دارد زیاد پخته شده است. آن ها را کنار می گذارند و برای ساختن حوض و آب انبار که یکی از سنت های دیرین ایران است به کار می برند.
روش آجرپزی مانند هر چیز دیگری در هر استانی فرق می کند. در خوزستان که بیشتر ساختمان ها از آجر است کوره ها بزرگتر و معمولاً گنجایش 150000 آجر دارند. در آباده مرکز ایران روش عجیبی برای ساختن آجر معمول است. در آن جا کوره دائمی عبارتست از آتشگاه و زنبورک (شبکه) بالای آن. وقتی آجرها را می چینند مقداری سنگ آهک در وسط آن کومه می کنند و آجرهای خام را به دور این کومه طوری می چینند که هوای سوخته شده از درون آن ها به بیرون راه یابد ولی کوره دیوار خارجی ندارد. گازهای سوخته شده از اطراف آن بیرون می آید. پس از 24 ساعت کوره را خاموش می کنند و تمام آجرها به جز آن هایی که در قسمت خارج قرار گرفته اند خوب پخت شده اند. آجر و سنگ آهک پخته شده را به محل ساختمان می برند و از این آهک جهت ساختن ملات برای همین آجرها استفاده می کنند. آجرهای نیم پز را برای سوخت دوم کنار می گذارند. وقتی که درباره ی غیر اقتصادی بودن این روش آجر پزی با سرکارگر این کوره ها سخن گفتم وی معتقد بود که درست است که کاراریی آن زیاد نیست ولی ساختن کوره های دیوار دار خرج دارد و آن ها از عهده بر نمی آیند و همیشه از این روش استفاده کرده اند.

• تاثیر شخصیت پدر ومادر بر فرزندان
• دانلود رايگان نمونه سوالات پيام نور درس معادلات دیفرانسیل نيمسال اول 93-92
• دانلود رايگان نمونه سوالات پيام نور درس روش های محاسبات عددی,محاسبات عددی نيمسال اول 93-92
• دانلود رايگان نمونه سوالات پيام نور درس ریاضی عمومی 1 نيمسال اول 93-92
• دانلود رايگان نمونه سوالات پيام نور درس ریاضی 2,ریاضی عمومی 2,ریاضی کاربردی 1 نيمسال اول 93-92
• دانلود رايگان نمونه سوالات پيام نور درس شیمی عمومی 1,شیمی1 نيمسال اول 93-92