توضیح :
«بار الکتریکی»
1- سارا دوست دارد هنگام درس خواندن و فكر كردن قدم بزند. برحسب اتفاق روزي در حالي كه مشغول فكر كردن دربارهي مساله اي بود و بر روي فرش اتاق خانه قدم مي زد، جورابي به پا داشت كه از الياف مصنوعي بافته شده بود. در هنگام قدم زدن ناگهان دستش به دستگيره در برخورد كرد و احساس برق گرفتگي نمود. آيا ميتوانيد علت اتفاقي را كه براي سارا روي داده بيان كنيد.
2- از بين شكل هاي زير، نيروهاي بين ميله هاي باردار، در كدام شكل ها اشتباه است؟ چرا؟
3- هنگام باردار شدن يك اتم فقط تعداد الكترون ها كم يا زياد مي شود و تعداد پروتون ها و نوترون ها تغييري نمي كند. براي هر يك از اين دو مورد بنويسيد كه چرا تعداد آنها هنگام باردار شدن اتم، كم و زياد نمي شود؟
الف) نوترون ها:
ب) پروتون ها:
4- سروش در گزارش درمورد كار با برق نما نوشته است: «اگر جسم بارداري را به كلاهك برق نماي بدون باري نزديك كنيم، اگر بار جسم مثبت باشد ورقه ها از يك ديگر دور مي شوند و اگر بار جسم منفي باشد ورقه ها به هم نزديك مي شوند.»
پويا معتقد است اين گزارش اشتباه است. شما براي نظر پويا دليل بياوريد.
5- اگر دو جسم خنثي را به هم مالش دهيم و يك جسم بار الكتريكي مثبت پيدا كند، جسم ديگر……………
الف) به همان اندازه بار مثبت مي گيرد.
ب) به همان اندازه بار منفي مي گيرد.
ج) با توجه به مقدار جرم جسم، بار منفي مي گيرد.
د) داراي خاصيت مغناطيسي مي شود.
6- كارگران ادارهي برق وقتيدر بالاي تير چراغ برق، سيم هاي برق را تعمير ميكنند، دستكش هايي به دست مي كنند كه از جنس پارچه هاي ضخيم است. علت استفاده از اين دستكش ها چيست؟
7- منوچهر يك ميلهي مسي را در دست گرفته و مي خواهد با مالش به يك تكه پارچهي پشمي آن را باردار نمايد. آيا او مي تواند اين كار را انجام دهد؟ براي پاسخ خود دليل بياوريد.
8- يك كرهي فلزي خنثي مطابق شكل روي پايهي عايقي قرار گرفته است. اگر يك ميلهي باردار مثبت به اين كره نزديك كنيم، وضعيت بارهاي مثبت و بارهاي منفي در كرهي فلزي به چه صورت در خواهد آمد؟ روي شكل نشان دهيد. آيا اين دو بار با هم تفاوت دارد؟
9- برق نما يا الكتروسكوپ وسيله اي است كه توسط آن آزمايشهاي ساده اي در مورد الكتريسيته مي توان انجام داد. معمولاً تيغه هاي پايين در برق نماها به شكل لولا ساخته مي شوند تا به راحتي بتوانند حركت كنند. علت اين حالت لولايي را بنويسيد.
10- با توجه شكل هاي زير كه دو مرحله از يك آزمايش را نشان مي دهد، درمورد باردار بودن يا نبودن ميله و نيز نوع بار الكتريكي آن نظر خود را بنويسيد:
مرحله دوم مرحله اول
11- بادكنكي را باد كرده و آن را به موهاي سر خود مالش مي دهيم وقتي بادكنك را از موهاي خود دور مي كنيم، موهاي سر ما را به سمت خود مي كشد. به نظر شما علت اين اتفاق چيست؟
12- وقتي يك ميله با بار منفي بسيار زياد را به كلاهك يك برق نما (الكتروسكوپ) با بار مثبت باردار شده است، تماس بدهيم چه اتفاقي مي افتد؟ (ممكن است بيش از يك مورد درست باشد.)
الف) ورقه هاي الكتروسكوپ بدون بار مي شوند.
ب) به احتمال زياد ورقه هاي الكتروسكوپ بار منفي پيدا مي كند.
ج) بار مثبت ورقه هاي الكتروسكوپ بيش تر مي شود.
د) تغييري در وضعيت بارهاي ورقه هاي الكتروسكوپ ايجاد نمي شود.
13- فاطمه به همراه گروه خود مشغول انجام آزمايش هايي با برق نما بود ولي جوابهاي مناسبي بدست نمي آمد. فاطمه از بچه هاي گروه ايراد گرفت و به آنها تذكر داد كه اصلاً خوب كار نمي كنند در اين هنگام معلم علوم به سر ميز آنها آمد و علت نتيجهي خوب نگرفتن بچه ها را رطوبت زياد هوا اعلام كرد. شما براي ما بنويسيد چرا رطوبت باعث مي شود آزمايش ها مربوط به بار الكتريكي خوب انجام نشود؟
14- در مورد هر يك از شكل هاي زير با ذكر دليل بنويسيد، بين بادكنك ها نيروي رانش وجود دارد يا كشش؟
15- يك صاعقه يا آذرخش در چه هنگامي به وجود مي آيد؟ براي جلوگيري از ايجاد خسارت صاعقه در ساختمان هاي بلند چه وسيله اي به كار برده مي شود؟ اين وسيله چه كاري انجام مي دهد؟
16- وقتي يك ميلهي پلاستيكي را با پارچهي پشمي مالش مي دهيم در پارچه بار الكتريكي مثبت و در ميلهي پلاستيكي بار الكتريكي منفي انجام مي شود. براي ما بنويسيد الكترون ها در بين اين دو جسم چگونه جابجا مي شوند؟
17- در هر يك از حالت هاي زير بنويسيد كه اتم بار مثبت پيدا مي كند يا بار منفي؟
الف) از اتم دو الكترون كم شود ( )
ب) به اتم سه الكترون اضافه شود ( )
پ) به اتم دو الكترون اضافه شود ( )
18- اجسام مختلفي مانند يك تكه مقوا، سيم، شانهي پلاستيكي، يك قطعه چوب، يك ميلهي شيشهاي، زغال باتري و… را به كلاهك برقنماي باردار شده اي تماس ميدهيم. از كجا متوجه مي شويم كه كدام رساناي خوب و كدام رساناي ضعيف يا نارسانا هستند؟ چرا؟
19- اگر ميله اي را با بار الكتريكي منفي به كلاهك الكتروسكوپي نزديك نماييم سپس درهمان حال انگشت دست خود را در تماس با الكتروسكوپ قرار دهيم و جدا كنيم، سپس ميله را از كلاهك دور كنيم در نتيجه الكتروسكوپ:
الف) داراي بار الكتريكي مثبت خواهد شد.
ب) داراي بار الكتريكي منفي خواهد شد.
ج) بدون بار خواهد شد.
براي انتخاب خود دليل بياوريد.
20- زهرا يك قطعهي مسي و يك قطعهي پلاستيكي در اختيار دارد و او از دوستان خود در گروه ابوريحان مي خواهد تا به او بگويند كدام يك از اين دو جسم را ميتوان با روش القاي بار الكتريكي باردار كرد؟ شما پاسخ زهرا را گفته و روش اين نوع باردار كردن را توضيح دهيد.
21- يك جسم باردار به كلاهك يك برق نما كه بار معيني دارد نزديك مي شود. اگر بار جسم و الكتروسكوپ يكسان باشد چه تغييري در وضع ورقه ها ايجاد مي شود، در صورتي كه بارها غير همنام باشند چه طور؟
22- در پمپ بنزين ها و در محل تخليهي بنزين، تابلواي نصب شده است كه روي آن مطلب زير را نوشته شده است. دليل اين نوشته را توضيح دهيد:
لطفاً قبل از تخليهي بنزين، از اتصال زنجير عقب كاميون به زمين اطمينان حاصل كنيد.
23- دو بادكنك پر باد مانند تصوير زير به يك ميلهي افقي متصل شده اند. با توجه به تصوير، از بين گزينه هاي داده شده كدام ها مي توانند صحيح باشند؟ علت انتخابهاي خود را توضيح دهيد.