فهرست
مناره در هنر معماري اسلامي
منارة تاريخانة دامغان
منارة مسجد پامنار زواره
منارة ‌مسجد جامع كاشان
منارة مسجد جامع دامغان
منارة چهل دختران
منارة گار
منارة سين
مقبره‌هاي چند ضلعي
هشت ضلعيها
برجهاي دو گانه خرقان
مضمون دو خط كتيبة مزبور
معماري داخل برج
نقش واقع بر روي نبشها
تزئينات كاربندي زير گنبد
تاريخ بناي برج
برج دوم يا آرامگاه غربي خرقان
معماري خارج برج
معماري داخل برج
ده ضلعي‌ها
مقبرة مؤمنه خاتون
معماري داخل مقبره
تاريخ بناي مقبره

مناره‌ها

مناره در هنر معماري اسلامي ايران داراي مقام ويژه‌اي است. اين عنصر مسجد جهت رساندن صداي مؤذن و فراخواني تودة‌ نمازگزاران در مساجد به وجود آمد و جنبة تزييني و آرايشي آن در ايران بسرعت قوي‌تر شد؛ به گونه‌اي كه محلي شد براي نمايش انواع هنرهاي تزييني آجركاري و كاشيكاري. ظاهراً زينت دادن  و منقش و رنگي كردن مناره‌ها از نيمة قرن سوم هجري به بعد معمول شده است، از اين دوره به بعد بدنه و كلية قسمتهاي خارج مناره‌ها برافراشته گوياي اين حقيقت است كه مناره تنها به عنوان بيشتر براي زينت مساجد به كار مي‌رفته است. با توجه به ارتفاع اين مناره‌ها كه نگاه را به بالا مي كشاند و عظمت را القا مي كند مي توان گفت وجود مناره در مساجد وسيلة نزديك شدن به خالق و نيروهاي طبيعت نيز هست و به همين دليل در تزيين و زيباسازي مناره دقت زيادي شده است، به طوري كه هر مناره فقط نشان دهندة يك هنر نيست بلكه بعضي از مناره‌ها  جلوه‌گر مجموعه‌اي از هنرهاي تزييني، خطا طي،؟ نقوش هندسي، و گل بوته‌هاي مختلف هستند. در بدو امر، قاعده و قانون خاصي براي محل ساختن مناره‌ها نبوده است، گاه در چهار گوشة مسجد، زماني جدا از در ورودي، گاهي وصل به بنا، و گاهي با فاصله از بناي مسجد ساخته مي شده است. ساختن مناره در زمان سلجوقيان در سطح بسيار گسترده‌اي توسعه و تكامل يافته و از اهميت خاصي نيز برخوردار است. در اين دوره ايجاد مناره به صورت نشاني از مساجد و راهنماي كاروانيان به شهر رواج فوق العاده‌اي داشته و در طرز بناي آنها دگرگونيهايي پيدا شده است. اين دگرگونيها و نوآوري را مي‌توان از شاهكارهاي هنر معماري ايران دانست. فرم بيشتر مناره‌هاي سلجوقي استوانه‌اي و شامل انواع مناره‌هاي كوتاه و ضخيم و مناره‌هاي بلند، كه قسمت بالاي آن باريك و ظريف است، مي‌شود. اين مناره‌ها به واسطة ارتفاع بلندي كه داشته‌اند كمتر براي اذان گويي به كار مي رفته‌اند و مؤذن بالاي مسجد اذان مي‌داده است. در واقع اين مناره‌هاي بلند و باريك و مزين شده بيشتر جنبة زينتي داشته و با باريك و وسيع شدن تنه، حلقه‌ها، و قرنيزهاي تزييني خود، زيبايي خاصي را القا مي‌كنند. در بعضي از اين مناره‌ها مقرنس كاريهاي بسيار زيبايي ديده مي‌شود كه مناره شكل ميله‌هاي چراغهاي دريايي را به خود گرفته است. تزيينات اين مناره‌هاي آجري –با توجه به اين كه هنر آجرچيني پركار و پرنقشه از خصوصيات معماري دورة سلجوقي بوده- عبارت است از نقشهاي آجركاري تكرار شده، اين دوره از معماري ايران بوده است. مناره‌هاي دورة سلجوقيان مثل اكثر مناره‌هاي دوران اسلامي ايران، در داخل ميله داراي پلكاني هستند كه پله‌هاي آنها در اطراف محوري به بالا صعود مي كند و معمولاً پله‌ها حلزوني شكل ساخته شده‌اند. از زمان سلجوقيان مناره‌هاي زيادي به جاي مانده كه به شرح آنها مي پردازيم.

منارة تاريخانة دامغان

يكي از قديمي‌ترين مناره‌هاي موجود در ايران كه داراي تاريخ است منارة مسجد تاريخانه دامغان است كه در زمان طغرل به سال 450 هجري (1058 ميلادي) ساخته شده است. اين منارة زيبا از پايين به بالا باريك شده و يكي از مناره‌هاي استوانه‌اي شكل دورة سلجوقيان است. بدنة‌مناره با آجرچينيهاي زيبا در طرحهاي هندسي، در قسمتهاي مختلف تزيين شده است . در قسمت وسط كتيبه‌اي به خط كوفي برجسته با كاشيهاي آبي فيروزه‌اي جلوة خاصي به اين مناره مي دهد. بلندي اين مناره در حدود 25 متر و داراي 86 پله در داخل است، محيط آن در پايين حدود 13 متر است و به نسبت ارتفاع مناره در بالا 8/6 متر است. مناره سكو ندارد و از روي زمين مدور ساخته شده است. در ارتفاع 5/10 متري كتبيه‌اي آجري به خط كوفي برجسته با كاشي به عرض 30/1 متر وجود دارد كه نام الامير السيدالاجل در آن خوانده مي‌شود. باني اين مناره بختيار بن محمد است كه در دامغان آرامگاهي هم براي پدر خود محمد بن ابراهيم، ملقب به پير علمدار، بنا كرده است.

منارة مسجد پامنار زواره

اين مناره به سال 461 هجري (1068 ميلادي) ساخته شده و از زمان الب ارسلان سلجوقي به جاي مانده است. در اين منارة‌ استوانه‌اي شكل كتيبة جالب توجهي به خط كوفي ساده برجسته از آجر تراش وجود دارد. كتيبة اين مناره از زيباترين كتيبه‌هاي قرن پنجم هجري قمري به شمار  مي رود، كه با گل و بوته‌هاي زيبا مزين است. در اين كتيبه‌ كلمه الله و تاريخ سنه احدي و ستين و اربعمائه ذكر شده است. 

• تاثیر شخصیت پدر ومادر بر فرزندان
• دانلود رايگان نمونه سوالات پيام نور درس معادلات دیفرانسیل نيمسال اول 93-92
• دانلود رايگان نمونه سوالات پيام نور درس روش های محاسبات عددی,محاسبات عددی نيمسال اول 93-92
• دانلود رايگان نمونه سوالات پيام نور درس ریاضی عمومی 1 نيمسال اول 93-92
• دانلود رايگان نمونه سوالات پيام نور درس ریاضی 2,ریاضی عمومی 2,ریاضی کاربردی 1 نيمسال اول 93-92
• دانلود رايگان نمونه سوالات پيام نور درس شیمی عمومی 1,شیمی1 نيمسال اول 93-92