امتیاز : 4

فهرست مطالب

 

مقدمه آ

بخش اول : پياده و سوار كردن قطعات موتور

كليات مربوط به بازديد قسمتهاي موتور 1

آزمايش رينگ هاي پيستون 10

كليات مربوط به بستن موتور 13

بستن ميل لنگ و كپه هاي ثابت روي بلوك موتور 13

بستن پيستون ، گچن پين و شاتون 15

جا انداختن رينگها روي پيستون 16

جا انداختن پيستون و شاتون 17

بستن اويل پمپ به بلوك موتور 19

بستن فلايويل روي ميل لنگ 19

بستن ميل سوپاپ 20

بستن دينام واستارت بر روي موتور 24

بخش دوم : تعمير سيلندر

سائيدگي سيلندر و علل آن         25

سنگ زدن يا پوليش موتور 30

بوش هاي سيلندر 34

تعمير ترك هاي بلوك سيلندر 36

بخش سوم : تعمير سوپاپ و سرسيلندر

عيب هاي سوپاپ 37

بخش چهارم : چرخ دنده هاي جلوي موتور و طرز تنظيم آنها

تايمينگ 41

بخش پنجم : تعمير شاتون ، ميل لنگ و ياتاقانها

كليات مربوط به شاتون و گجن پين 48

سنگ زدن ميل لنگ 61

يادآوري 68

ساختمان ياتاقان 71

علل صدمه ديدن ياتاقانها 76

بخش ششم : عيب يابي

كاهش كشش موتور 78

عواملي كه در عمر موتور تاثير دارند 83

 

 

 

 

 

 

 

بخش اوّل ـ پياده و سوار كردن قطعات موتور (تعمير اساسي)

 

1ـ كليات مربوط به بازديد قسمتهاي موتور

پس از شستشوي قسمتهاي مختلف موتور و خشك كردن آنها ، بايستي كلية قطعات تراشكاري شده و يا تعويض شده بازديد گردد. هم چنين خلاصي ( لقي )قسمتهاي مختلف موتور كنترل شده و با ارقام مندرج در كتاب راهنماي تعميرات موتور اتومبيل مقايسه و تطبيق داده شود. در صورتي كه كتاب راهنما در دسترس نباشد مي توان ارقام مربوط به مشخصات فني موتور را از تراشكار با تجربه پرسيد و ياداشت نمود. لازم به يادآوري است كه هر تعميركاري، بايستي ارقام مربوط به مشخصات فني موتور را كه به طور تجربي به دست آمده و بين تعميركاران معمول است در دفترچه اي يادداشت كرده ، و در صورت لزوم از آنها استفاده نمايد. هم چنين در جدولهاي 1و2مقدار سفتي پيچهاي موتور با تورك متر ( آچار مدرّج )، نسبت به بزرگي و كوچكي آن ( قدرت موتور )و نسبت به قطر و جنس پيچ به طور نمونه ذكر شده است .

 

بستن سيني جلو موتور

پس از جاانداختن چرخ دنده هاي ميل لنگ و ميل سوپاپ و بستن زنجير سفت كن ، كاسه نمد جلو موتور را آزمايش نموده و در صورت معيوب بودن ، آن را عوض مي نمايند  ( در بعضي از موتورها ، عوض كاسه نمد جلو موتور، يك شيار مارپيچي جهت برگرداندن روغن روي محور خارجي پولي قرار گرفته است ).سپس هر دو طرف واشر دور سيني را ( واشر ويكتوريا )چسب شلاك زده و روي سيني مي چسبانند . حالا سيني را ابتدا با دو پيچ روي بلوك موتور بسته و بعداً كليه پيچها را با دست و با آچار بوكس و بطور يكنواخت سفت          مي كنند . سپس پولي سر ميل لنگ را كه داراي جاي خار است ، در مقابل خار چرخ دنده سر ميل لنگ قرار داده و به وسيله يك تكه چوب و چكش ، پولي را به داخل هدايت مي كنند . پس از تمام شدن كار ، پيچ سر ميل لنگ را مي بندند. 

در بعضي از موتور ها ، واتر پمپ قسمت بالاي سيني جلو بسته مي شود . لذا بايد دقت نمود تا پيچ هاي دو سر دنده در محل مخصوص خود بسته شوند .

22 ـ بستن سيني روغن موتور ( كارتر )

پس از بستن سيني جلو ، موتور را روي ميز كار يا پايه مخصوص بيكطرف برميگردانند و سپس سيني روغن را باز كرده و بهمان روش بستن سيني جلو  ، واشر كارتر را چسب زده و پيچ هاي اطراف آنرا مي بندند 

توجه شود كه اگر در موقع بستن چرخ دندههاي ميل لنگ و ميل سوپاپ ، واشر فنري يا پيچي به كارتر افتاده باشد خارج گردد .

23ـ  بستن واتر پمپ ( تلمبه آب )

واتر پمپ را بوسيله چهار يا پنج عدد پيچ به قسمت بالاي سيني جلو موتور يا روي بلوك سيلندر يا سر سيلندر موتور مي بندند .بايد توجه داشت كه پيچ هاي واتر پمپ باندازه هاي مختلف بوده و بايد هر كدام در محل مخصوص خود بسته شود . ضمناً بايد بين واتر پمپ و بلوك موتور واشر نو را چسب شلاك زده بست ، تا از نفوذ آب به خارج پمپ جلوگيري شود . حالا ميتوان پولي و پروانه را بوسيله چهار عدد پيچ به توپي روي محور واتر پمپ نصب نمود .

 

24 ـ بستن دينام و استارت بر روي موتور

پس ازعمير دينام ( ژنراتور )و قبل از بستن آن روي موتور بهتر است كه آنرا آزمايش نموده و از مقدار برق توليدي آن اطمينان حاصل نمود .سپس آنرا بوسيله دو پيچ به بدنه موتور بسته و پيچ سومي كه معمولاًبراي تنظيم تسمه پروانه است روي پايه كشوئي موقتاً بسته مي شود تا پس از تنظيم تسمه پروانه ، آنرا سفت نمايند .

استارت موتور نيز پس از تعمير بايستي آزمايش شده و بوسيله دو پيچ به بدنه موتور بسته شود .آزمايش استارت بدين طريق است كه استارت را روي گيره رو ميزي بسته ( بين فك هاي گيره بايستي ورق آلو مينيومي قرار داد تا فشارهاي وارده ، به بدنه استارت و يا دينام گرفته شود و يا اينكه در صورت نبودن ورق آلو مينيومي ميتوان از پارچه يا سر نخ نيز استفاده نمود ).با اتصال قطبهاي مثبت و منفي باتري به استارت ، آنرا آزمايش نموده ، در صورت جرقه زدن يا نچرخيدن استارت ، بايد عيب آنرا پيدا كرده و رفع نمود .

25 – بستن صفحه كلاچ و خورشيدي كلاچ روي فلايويل 

صفحه كلاچ و خورشيدي كلاچ را روي فلايويل قرار داده ، ابتداء پيچ هاي آنرا با دست بطور يكنواخت مي بندند . سپس شافت كلاچ مستعمل ( از ميله آهني نيز مي توان شافت مشابه را تراشيد ) را داخل سوراخ وسط صفحه كلاچ نموده و انتهاي آنرا داخل بوش فلا يويل قرار  مي دهند

( بايد سعي شود تا صفحه كلاچ كاملاً در وسط قرار گيرد زيرا مختصر انحراف شافت ،باعث خواهد شد كه موقع بستن موتور بر روي اتومبيل ، شافت كلاچ بآساني جا نيافتد). حالا پيچ هاي خورشيدي كلاچ را با آچار مدرج و با گشتاور معيني (طبق جدول 1و2) سفت نموده وشافت مستعمل مخصوص سنتركردن را بيرون ميآورند. در بعضي از موتور ها عوض خورشيدي كلاچ ، مجموعه اي از صفحه فشار دهنده (چدني كلاچ) انگشتي هاي كلاچ ، فنر وپوسته كلاچ استفاده مي شود كه پس از بازديد وجمع كردن آنها ، انگشتي ها بايستي روي صفحه مسطح كاملا تنظيم گردد.

توجه : در موقع تعمير موتور ، صفحه كلاچ و بلبرينگ كلاچ (زغال كلاچ )، حتما بايدعوض شوندزيرا هزينه تعويض بعدي،چندين برابرقيمت اين دوقطعه خواهد بود. 

 

بخش دوم ـ تعمير سيلندر

 

1 ـ  سا ئيدگي سيلندر و علل آن

كه 80000هزار كيلومتر كار كرده مقدار سائيدگي در قسمت بالا 0085/0 اينچ ( 21/0 سيلندر هاي موتور در ابتدا بشكل استوانه كامل بوده ولي به تدريج كه موتور كار مي كند سائيده شده وپس از مدتي شكل مخصوصي را بخود ميگيرند همانطوريكه در شكل ديده ميشود ، در مسير حركت پيستون بيشترين سائيدگي در قسمت بالاي سيلندر بوده و كمترين مقدار سائيدگي در قسمت پائين آن است . 

بعلاوه مقدار سائيدگي سيلندر در جهت عمود بر گجن پين بيشتر بوده و در امتداد گجن پين كمتر است  لذا بطور كلي ميتوان گفت كه حد متوسط مقدار سائيدگي سيلندر بوسيله اولين رينگ پيستون ، در قسمت بالا 4 تا 6 برابرمقدار سائيدگي آن رينگ در قسمت پائين است .

در موتورهاي چند سيلندر ، ميزان سائيدگي سيلندرها نسبت بهم متفاوت بوده و مقدار حداكثر سائيدگي سيلندرها نيز نسبت به محل قرار گرفتن آنها فرق مي كند. در سيلندرها علاوه بر سائيدگي هاي فوق الذكر ، وجود لبه نيز مسئله مهمي است. كه در اثر رفت وآمدپيستون وتماس رينگ ها ،ديواره سيلندر سائيده شده وقسمت بالاي آن بصورت لبه باقي مي ماند . 

ساختمان ياتافان ها

پوسته ياتاقان هاي موتور اتومبيل دو تكه بوده و از فولاد يا برنز ساخته شده است . اين فولاد يا برنز استحكام و مقاومت لازم را به ياتاقان ميدهد . در روي اين قسمت فولادي يا برنزي چند لايه  ( يك تا چهار) مواد ياتاقاني بضخامت چند هزارم اينچ قرار گرفته است . 

علت استفاده از مواد نرم ياتاقاني اينست كه در صورت تأثير عوامل خارجي ، فقط مواد ياتاقاني از بين ميرود و ميل لنگ سالم خواهد ماند . زيرا هزينه خريد يك دست ياتاقان بمراتب كمتر از هزينه سنگ زني و يا تعمير ميل لنگ است . 

بعضي از ياتاقانهاي ثابت ، داراي شيار روغن بوده واين شيار ، روغن را در تمام سطح ياتاقان پخش مي كند . براي جلوگيري از بازي طولي ميل لنگ ، در يكي از ثابت هاي موتور ، واشر بغل ياتاقاني قرار داده ميشود . هم چنين در بعضي از موتورها از ياتاقان هاي ثابت فلنج دار استفاده مي كنند .معمولاً اين ياتاقانهاي فلنج دار در ثابت هاي اولي يا آخري موتورواقع است .

17 ـ موادياتاقاني 

موادياتاقاني ازآلياژفلزات سرب ، قلع ، آنتيموان ومس ويافلزات سرب ،قلع ،جيوه ،كالسيم ،آلومينيوم به نسبت هاي معيني تركيب ميشود.انتخاب نوع موادياتاقاني بسته به طراحي وساختمان ياتاقانهاوهم چنين نوع موتورها(سبك ،نيمه سبك ،سنگين ،خيلي سنگين )فرق       مي كند .بابيت كه معمولاًدرموتورهاي سبك به كار برده ميشودازيك لايه پوسته فولادي ويك لايه بابيت ساخته شده است.درساختمان بابيت هاازدوفلزاصلي قلع وسرب استفاده ميشود.

1- بابيت هاي پايه قلعي كه درتركيب آن هادرصد قلع بيشتر از سايرفلزات است وداراي 89% قلع ،5/7%آنتيموان، 5/3%است .

2- بابيت هاي پايه سربي شامل 83 درصد سرب 15 درصد آنتيموان ، 1 درصد ارسنيك ، 1 درصد قلع مي باشد. 

در بعضي از ياتاقان ها ، نسبت به نوع موتور دو يا سه لايه مواد ياتاقاني روي پوسته قرار داده ميشود .در حاليكه ياتاقان موتور هاي سنگين ، لايه هاي بيشتري داشته وتعداد آنها بعضا به چهار لايه نيز ميرسد . طرز قرار گرفتن لايه ها بر روي پوسته فولادي به شرح زير است : 1 ـ مواد ياتاقاني آلياژ مس وسرب  2 ـ لايه نيكل 3 ـ لايه آلياژ سرب ،قلع ،مس 4 ـ مواد گردي قلع . 

هم چنين در ياتاقان ها براي استحكام بيشتر ، از فلزات كادميوم ، نقره ويا نيكل نيز استفاده ميشود ، اين نوع ياتاقانها در مقابل خستگي مقاومت بيشتري از خود نشان ميدهند . 

18 ـ مشخصات ياتاقان ها

ياتاقان هاي موتور بايستي داراي مشخصاتي باشند تا بتوانند در مقابل ضربه ها و بار هاي وارده بر آنها مقاومت داشته وبه سرعت سائيده نشوند .

1 ـ مقدار بار وارد بر ياتاقان ( ظرفيت بار ياتاقان ) ـ موتور هاي امروزي سبكتر ، جمع وجور تر و داراي قدرت بيشتري بوده ونسبت تراكم آنها زياد است. افزايش نسبت تراكم ، سبب ازدياد فشار حاصله از احتراق شده و بار وارد بر ياتاقان هاي شاتون ها بيش از 6000 پوند بر اينچ مربع معادل 4126 كيلو پاسكال خواهد بود . 

2 ـ مقاومت در مقابل خستگي ـ هر گاه فلزي در معرض تنش هاي مداوم قرار گيرد . انعطاف پيدا كرده وخم ميگردد ( ولو بمقدار كم ) . سپس اين فلز سخت شده . ترك برداشته ويا شكسته ميشود . لذا ياتاقان هائي كه در معرض بار هاي زيادي هستند بايستي مواد ياتاقاني آنهادر مقابل اين تنش ها مقاوم بوده و تمايل بترك يا شكستگي از خود نشان ندهد .

 

  گزارش تخلف  |  افزودن به فایل های من | mjavad25 | تاریخ ارسال : 13 /12 /1393

شما هم می توانید در مورد این فایل نظر دهید.