اهمیت تمركز در تنيس 

یک تعریف ساده برای اهمیت تمرکز در تنیس اینست که ، تمرکز توانایی ذهنی و روانی برای باقیماندن در زمان حال است . تمرکز توانایی معطوف شدن بر نشانه های جاری مسابقه یا تمرین کنونی و همچنین شامل باقی ماندن و توجه کامل در طی مسابقه یا تمرین است . 

تمرکز احتمالا مهمترین مهارت ذهنی مورد نیاز برای موفقیت در ورزش تنیس رقابتی و مسابقه ای است . در هنگام بازی ، بازیکن دارای یک زمینه ی توجهی است که در بر گیرنده ی تمام محیط بیرونی و درونی است که می تواند بر آن تمرکز نماید . 

تمرکز خوب و مناسب معطوف شدن بر جنبه های توجهی عملکرد است . در حالیکه تمرکز نامناسب ، معطوف گشتن بر ابعاد نامربوط عملکرد است و بنابر این بازیکن نیاز دارد که بداند کدام تمرکز مربوط به نشانه های عملکردی در هر موقعیت از مسابقه است . 

تمرکز کلید کنترل هیجانات بازیکن است . همچنین این موضوع به بازیکن کمک می کند تا بر بنیان های مفید افکارش ( برای مثال نگاه کردن و تعقیب توپ ) معطوف گردد و نیز او را از پرداختن به تفکرات منفی حفظ می نماید ( برای مثال مواظب باش بر گشت توپ را از دست ندهی ) . اگر فکر و اندیشه ای متفاوت از عمل وی باشد ، عملکرد نابسامان و زایل خواهد بود. 

 

انواع 

• گستره ی تمرکز می تواند وسیع یا باریک باشد . 

• در حالیکه جهت تمرکز ممکن است بیرونی یا درونی باشد . 

جهت توجه 

• درونی 

• درونی گسترده 

• درونی باریک 

• بیرونی وسیع 

• بیرونی 

• بیرونی باریک 

لازمه شکار اکثر موقعیت ها در بازی تنیس تغییر از یک نقطه به نقطه دیگر است . بنابر این کنترل داشتن هم بر گستره و هم بر جهت تمرکز است .مشکلات هنگامی برای بازیکنان اتفاق می افتد که نوع غیر صحیح تمرکز را برای آن موقعیت به کار می برد . 

تمرکز موثر یعنی به کار گیری نوع صحیح تمرکز در زمان مناسب ، در بازی تنیس ، بازیکن زمانی تمرکز ش رااز دست می دهد که توجهش را به یک هدف مربوط معطوف سازد . 

برخی از مشکلات تمرکز 

• فقدان علاقه در مسابقه 

• وجود تعداد زیاد شروع و توقف ( زمانهای تلف شده ) : دشواری در متمرکز باقی ماندن بین امتیازات در طول مسابقه ، تنیس یک بازی بدون زمان است . یک حرکت آنی و لحظه ای می تواند در هر مر حله ای بازی راتغییر دهد . 

• فکر کردن به وقایع گذشته ( برای مثال ، اشتباهی را که بازیکن قبلا مرتکب شده است ، یک صدا یا ندای بد ،‌ بحث با داور و غیره ) . 

• تمرکز بر وقایع آنی ( بازیکن فکرش را بر این متمرکز سازد : در صورتی پیروز خواهد شد که دو امتیاز بعدی را بگیرد ) . 

 

آموزش گام به گام 

بک هند هاف والی 

وضعیت پاها در بک هند هاف والی همانند بک هند پوش است. راکت باید با زاویه قائمه نسبت به میز گرفته شود. گرچه در هنگام زدن ضربه، راکت ایجاد زاویه حاده می کند، بطوریکه روی توپ را پوشانده و باعث افزایش کنترل توپ می گردد. حرکت مچ باید همراه با به جلو آمدن دست باشد. از بک هند هاف والی معمولاً در پاسخ به توپهای با پیچ رویی( تاپ اسپین) رقیب استفاده می شود. 

 

راکت 

با حرکت مچ، شیب پیدا می کند. 

دست 

تقریباً بطور کامل تا آخر کشیده می شود. 

راکت 

نسبت به میز زاویه قائمه ایجاد می کند. 

بک هند چاپ(CHOP) 

بک هند چاپ شکل دفاعی بک هندپوش می باشد و بسیار به آن شبیه است. از این حرکت در پاسخ به ضربه های تهاجمی رقیب استفاده می شود. در حالیکه حدود یک تا دو متر از میز فاصله دارید، پاهایتان باید از یکدیگرفاصله داشته، زانوها خم شده و پای راست کمی به سمت جلو آمده باشد درست قبل از ضربه زدن به توپ، وزن بدن خود را به جلو و بر روی پای راست بیندازید. در همین زمان، یک حرکت هجومی به سمت توپ انجام دهید. راکت باید با زاویه منفرجه( تقریباً 180 درجه) گرفته شود. در تمام مدت حرکت، زانوهای شما باید خمیده باشند. از بک هند چاپ، بیشتر بازیکنانی که تمایل به بازی دفاعی دارند استفاده می کنند. 

راکت 

با زاویه منفرجه (باز) گرفته می شود. 

بدن 

به سمت جلو حرکت می کند. 

پاها 

از یکدیگر فاصله گرفته و زانوها خم می شوند. 

پاها 

زانوها خم شده و وزن بدن روی پای راست انداخته می شود. 

 

 

انتخاب سرويس برگشت و زمين 

حق انتخاب درباره زدن سرويس برگشت و زمين به قيد قرعه تعيين ميشود و برنده ميتواند اولين سرويس يا برگشت را انتخاب نموده و يا بازي را در نيمه زمين بخصوصي آغاز کند . 

اگر بازيکن يا زوجي اولين سرويس يا برگشت و يا نيمه زمين بخصوصي را انتخاب کرده باشد انتخاب ديگر با بازيکن يا زوج مقابل خواهد بود . 

پس از کسب 2 امتياز بازيکن يا زوج دريافت کننده بايد سرويس را بزند و اين روش تا انتهاي بازي ادامه خواهد يافت مگر انکه هر دو بازيکن يا هر دو زوج به امتياز مساوي 10 رسيده باشند و يا سيستم تسريع در جريان باشد که در اينصورت ترتيب زدن سرويس و يا دريافت همانند قبل است با اين تفاوت که هر بازيکن به ترتيب فقط براي کسب 1 امتياز سرويس خواهد زد . 

در هر گيم از مسابقات دو نفره زوجي که سرويس را انتخاب کند بايد مشخص نمايد که کداميک اين کار را انجام ميدهند و در گيم نخست هر مسابقه روج دريافت کننده پس از آن تصميم خواهند گرفت که کداميک از آنها ابتدا توپ را دريافت کنند . در گيم هاي بعدي پس از انتخاب اولين زننده سرويس اولين گيرنده بازيکني خواهد بود که در گيم قبلي به او سرويس مي زده است . 

در بازي هاي دو نفره در هر تعويض سرويس دريافت کننده قبلي تبديل به زننده سرويس شده و يار زننده سرويس قبلي گيرنده سرويس خواهد بود . 

بازيکن يا زوجي که در يک گيم سرويس را اجرا ميکند در گيم بعدي آن مسابقه گيرنده اول خواهد بود و در آخرين گيم ممکن در مسابقات دو نفره روجي که سرويس را دريافت خواهد کرد زماني که اولين زوج به امتياز 5 برسند ترتيب دريافت را عوض ميکند به عبارت ديگر دو بازيکن آن زوج ( دريافت کننده ) جاهاي خود را با يکديگر عوض خواهند کرد . 

بازيکن يا زوجي که در يک گيم بازي را از يک نيمه زمين آغاز کرده در گيم بعدي از نيمه ديگر زمين استفاده خواهد کرد و در اخرين گيم ممکن در يک مسابقه بازيکنان يا زوجها وقتي اولين بازيکن يا زوج به امتياز 5 برسد زمينهاي بازي را عوض خواهند کرد . 

 

سرويس برگشت و زمين خارج از نوبت 

اگر بازيکني خارج از نوبت سرويس زده با دريافت کند داور بلافاصله با مشاهده اين خطا بازي را متوقف خواهد کرد و بازي با زوجي آغاز خواهد شد که پس از کسب امتياز زننده سرويس يا گيرنده آن بوده اند . اين کار بر ساس ترتيبي انجام خواهد شد که در آغاز مسابقه تعيين شده بود . در مسابقات دو نفره اين کار بر اساس ترتيب زننده سرويسي صورت ميگيرد که حق داشته است سرويس را در بازي که خطا در آن صورت گرفته آغاز کند . 

اگر بازيکنان در زمان مقرر زمين بازي را تعويض نکنند داور به محض مشاهده اين اشتباه بازي را متوقف و زمين ها را با همان امتياز قبلي تعويض ميکند و ترتيب بازي همان خواهد بود که در آغاز بازي مشخص شده بود . 

در هر شرايطي امتيازاتي که پيش از مشخص شدن اشتباه منظور شده بود کماکان به قوت خود باقي خواهند ماند . 

 

سيستم تسريع 

وقتي يک گيم مسابقه در مدت 10 دقيقه به پايان نرسد يا زودتر از آن بنا به درخواست هر دو بازيکن يا هر دو زوج بايد از سيستم تسريع استفاده نمود مگر آنکه هر دو بازيکن يا هر دو زوج به امتياز 9_9 و بالاتر رسيده باشند . 

اگر توپ در حال گردش باشد و محدوديت زماني به پايان برسد داور بايد بازي را متوقف کند و سپس بازي را با سرويس بازيکني که در آن رالي زننده سرويس بوده است ادامه خواهد داد . 

اگر توپ در حال گردش نباشد و محدوديت زماني به پايان برسد بازي با سرويس بازيکني که در رالي قبي گيرنده سرويس بوده است ادامه خواهد يافت . 

پس از آن هر بازيکن به نوبت براي کسب يک امتياز سرويس ميزند و اگر گيرنده سرويس يا زوج گيرنده سرويس سيزده مرتبه به طور صحيح توپ برگشت دهند گيرنده يک امتياز کسب خواهد کرد . 

سيستم تسريع پس از آن اجرا تا آخر مسابقه اعمال ميشود . 

ده روش بهبود مهارتهاي ذهني در تنيس

يك بازيكن تنيس معمولاَ درگيريهاي ذهني زيادي دارد. به دو دليل 

نخست : رابطه ايست كه بين سرعت بازي و خستگي ذهني وجود دارد .سرعت يك بازيكن خوب هم در پاها و هم در ذهن او مشهود است . آنها بايد همزمان با حركت ،تصميماتي در مورد جهت و ســــرعت ضربه بگيــرند. بازيكني كه در وضعيت خوبي قرار ندارد اول بدنش و سپس ذهنش خسته مي شود . 

دوم : طبيعت توقف و ادامه بازي در تنيس است. در يك مسابقه معمولي بازيكنان كمتر ازيك سوم زمان را واقعــــاَ بازي مي كنند و بيش از دو ســوم زمان در انجام حركات مختلف در زمين به هدر مي رود.اين زمان ((مرده )) فرصت مناسبي است براي فكر كردن به اشتباهات گذشته و تصميمات آينده كه هم مي تواند دلسرد كننده و هم تحريك كننده باشد. در طول بازي هنگام استراحت در كنار زمين بدن شما استراحت مي كند ولي آيا ذهن شما هم استراحت مي كند؟ 

1- تشريفات بازي 

معمولاَ بازيكنان خوب تشريفات مختصري دارند كه قبل و در طول بازي صورت مي گيرد و هدف آن كاهش فشار عصبي و افزايش اعتماد به نفس قبل از شروع بازي مي باشد . خوردن غذاهاي مشخص، انجام حركات كششي و گرم كردن بدن از جمله اين تشريفات است و برخي نيز (( طلسم خوش شانسي)) را در كيف راكت خود قرار مي دهند. نمي توان گفت كه كداميك از اين رفتارها صحيح و كدام ناصحيح است چون هر بازيكن كاري را كه فكر مي كند براي شروع بازي مناسب است انجام مي دهد در طول بازي نيز هدف تمركز داشتن است.مثلاَ برخي بازيكنان حركات خاصي را قبل از سرويس زدن يا دريافت توپ انجام مي دهند. برخي توپ را مكرراَ به زمين مي زنند و دوباره مي گيرند عده أي سه توپ از توپ جمع كن مي گيرند و يك توپ را به او پس مي دهند. بعضي بازيكنان نيز سر يا پايشان را به شكل خاصي حركت مــي دهند. يك بازيكن بــاشگاهي معمولاَ نفس عميق مي كشد و يا به كلمه أي خاص فكر مي كند. 

2 – تنفس 

نفس گيري صحيح در زمين به جسم و ذهن شما كمك مي كند. پس از مدتي بازي حتي تنفس يك بازيكن خوب نيز كوتاه و سطحي مي شود. يك تنفس عميق به باقي ماندن ريتم نرمال و آرامش شانه ها و گردن كمك مي كند . عمل بازدم نيز فشار عضلات را كم مي كند و به اين دليل است كه بيشتر بازيكنان خوب هنگام ضربه به توپ نفس خود را بيرون مي دهند و (توليد صدايي مي كنند ) . تاثير نامشخص تنفس مناسب فــايده رواني آن است . بسياري از بازيكنان باشگاهي هنگام ضربه زدن به توپ يا نفس مي كشند و يا هوا را در سينه خود حبس مي كنند كه نتيجه آ ن نيز گرفتگي بيشتر عضلات مي باشد ودر طول بازي نيز اين گرفتگي بيشتر مي شود .تنفس عميق و منظم بسيار كمك كننده مي با شد . 

3 - تعيين هدف 

يك بازيكن خوب براي پوينتها ( points ) و گيمها ( games ) بطور مشخص هدف تعيين مي كند و اين به بازيكن كمك مي كند كه در طول بازي متمركز باقي بماند و در انتها نيز از نتيجه آن خشنود شود.برخي از بازيكنان قبل از بازي تهاجمي، سه توپ بلند به زمين حريف مي فرستند و يا قبل از بازي در جلوي تور دو توپ به تقطه بك هندحريف مي فرستند . ممكن است بعد از هر ضربه كوتاه يك Approach shot بزند و يا سرويس دوم را بدون خطا و يا با اسپين بيشتر بزنند. اصل هدف به اندازه روند تعيين آن مهم نيست . 

4 – تمركز يافتن 

همه در مورد اهميت تمركز صحبت مي كنند اما تمركز بر روي چه ؟توپ، تاكتيكهاي حريف، تاكتيكهاي خودتان، پوينت بعدي، نحوه ضربه زدن، تنفس و ياطرز فكر ؟ بازيكنان خوب توجه خاص به همه أيـــن موارد دارند. يـك راه بــــراي افــزايش تمركز، قــرار گرفتن در محيط در 

كنار محركها مي باشد ( عوامل ايجاد حواس پرتي ) و به اين ترتيب شخص مي آموزد كه چگونه به آنها بنگرد. راه ديگر توجه به خطوط روي توپ و يا استفاده از كلمات خاص مي بــاشد مثل (( جلو 

رفتن )) و يا (( گام برداشتن )) فاصله بين پوينتها بهترين فرصت براي فكر كردن به خود ، تنفس و استراتژي شماست. يك راه موثر داشتن يك چك ليست مختصر در طول بازيست. هر بازيكن چك 

ليست مربوط به خود را دارد و اين چك ليستها بايد در طول هر دوره تغيير كند. مهم داشتن فهرستي است از مطالبي كه بايد روي آنها تمركز كرد. 

5 – با خود حرف زدن 

صحبت كردن باخود مثل يك شمشير دولبه مي باشد. اين كار غيرمعمول و منفي است و روي خطــاهاي گذشته تمركز دارد و اضطراب و نگراني را افزايش مي دهد. بازيكناني كه دائم با خود حرف مي زنند نه تنها هيچ كمكي به خود نمي كنند بلكه به حريف خود كمك مي كنند يك بازيكن خوب ممكن است بعد از يك خطا و يا خراب كردن هر دو سرويس يا از دست دادن يك پوينت فرياد بكشد اما در پــــوينت بعدي به آن فكر نمي كند. ممكن است جملات اميدوار كننده و مثبت را با خود تكرار كند ( مثلاَِ تو ميتواني ) كه اين باعث تجديد قواي او براي پوينت جديد مي شود. تكرار اين جملات به جاي از كوره در رفتن مي تواند به آرامش بازيكن، هوشياري و بازي بهتر او كمك كند.