بيان مسأله

در ميان افرادي كه به خاطر مشكلات روان شناختي به كلينيك ها مراجعه مي كنند، افراد افسرده بيش از ديگران هستند. اين در حالي است كه برخي تحقيقات نشان مي دهند كه 6 تا 19 درصد از كساني نيز كه براي حل مشكلات شان در پي كمك نيستند افراد افسرده هستند (ساراسون وساراسون ، ترجمه نجاريان، اصغري مقدم و دهقاني،1377). از اين رو افسردگي در سراسر جهان نه تنها به عنوان يك اختلال شايع روان پزشكي، بلكه به مثابه يك مشكل اجتماعي و ملي كه ساليانه ميليون ها دلار هزينه بر دوش جامعه تحميل مي كند ارزيابي مي شود. وجود برخي از عوامل نظير، وراثت وابسته به جنس و تفاوت هاي هورموني به عنوان دلايل شيوع فراوان تر افسردگي در بين زنان عنوان شده اند (كاپلان و سادوك،ترجمه رفيعي و رضاعي ،1378).

همچنین چنانچه کامر(1997)به نقل از  کیوولا و هاسمن(1998 ) در تحقیقی که راجع به افراد نوعA انجام داده اند، نتایج زیر را بیان می کنند:افراد نوع  A در توجه به اعتماد به نفسشان با افراد نوع  B فرق دارند.بدین صورت که نوع A  در کل نسبت به نوع B از اعتماد به نفس کمتری برخوردارند.این الگوهای رفتاری بدست اَمده بیان می کنند که چگونه افراد نوع  A بوسیله احساسات ناخوش متناوب ،هیجان زده می شوند . و به عنوان یک نتبجه ،تلاش می کنند تا نقاط ضعفشان را اصلاح کنند و احساس تکامل کنند. اَنها از خود انتظارات بالایی دارند و اهداف مبارزه طلبانه ای برای خود قرار می دهند و اغلب از اَنچه منجر به نا امیدی اَنها می شود، نگران هستند.

برخی مدعی اند که افراد دارای شخصیت نوع Aبیشتر در معرض افسردگی قرار دارند. اما اینکه چه چیزی علل پیدایش شخصیت نوع A است ،وراثت یا محیط؟در ابتدا پاسخ دادن به این مسئله چندان ساده نیست که آیا رفتار فرد ناشی از وراثت است ؟یا محیط؟یا هر دو؟به نقل از کامر تحقیقات گذشته که بوسیله ترسن و پاتیلو(1988)انجام شده ،معتقد بودند که رفتارهای نوع در طول دوران بچگی اَنها شکل می گیردو همچنین دقیقاً مشابه رفتارهای والدین او در دوران کودکی اَنهاست.و اَنچه باعث پیشرفت رفتارهای نوع Aدر بچه ها می شود همان رفتارهای نوع Aی والدین اَنهاست.

البته می توان عوامل بسیاری را در افسردگی دخیل دانست ،مثل جنسیت افراد،سن افراد،تحصیلات، وضعیت تأهل،محیط ،نژاد،وضعیت اقتصادی و سبک زندگی، درون گرایی – برون گرایی ،سابقه افسردگی در خانواده و... اما شاید به جرأت بتوان گفت یکی از علل مهم افسردگی ،داشتن شخصیت نوع A است .پژوهش حاضر بر اَن بود تا به این مسئله پاسخ دهدکه اَیا رابطه ای بین شخصیت نوع Aو افسردگی وجود دارد؟

اهمیت و ضرورت تحقیق

افسردگي شايع ترين اختلال روان پزشكي محسوب مي شود و نه تنها بيش از تمامي اختلالات رواني ديگر ذهن متخصصان و نظريه پردازان بهداشت رواني را به خود معطوف داشته است، بلكه بيش از تمام موضوعات روان شناختي و روان پزشكي در مورد آن مطالعه شده است. به طوري كه طي يك مرور و بازنگري در زمينه موضوعات روان شناختي، مشخص شد كه افسردگي بيشترين تعداد مقاله و گزارش علمي را به خود اختصاص داده است (كامر، 1997). با اين همه، باز هم افسردگي از جمله اختلالات رواني است كه از نظر ميزان شيوع، مقايسه شيوع افسردگي در بين دو جنس، طبقه بندي هاي مختلف افسردگي  و عوامل زمينه ساز، تسريع كننده و نگهدارنده محل مناقشه قرار دارد. لذا به نظر مي رسد هر گونه مطالعه و پژوهش در خصوص افسردگي از اهميت خاصي برخوردار است. به خصوص مطالعه بر روي گروه زنان كه شيوع افسردگي در بين آنها بيش از مردان گزارش شده است.

همان طور كه اشاره شد، افسردگي بيش از ساير اختلالات رواني مورد توجه واقع شده است، از اين رو بيش از ساير اختلالات رواني در مورد آن اطلاعات منتشر شده و عملاً ادبيات نظري و پژوهشي افسردگي در قياس با ساير اختلالات رواني از غنا و تنوع بيشتري برخوردار است. نه تنها در ايران بلكه در سراسر دنيا افسردگي از نظر ميزان شيوع، بعد از اختلالات اضطرابي مقام دوم را دارا است (پالاهنگ و همكاران، 1375؛ صادقي، صابري و عصاره، 1379).    آمارها نيز نشان مي دهند كه بيش از 75 درصد از تخت هاي بيمارستان هاي رواني را نيز افراد افسرده اشغال كرده اند (داداش زاده و همكاران، 1378).           

امروزه مسئله افسردگی باعث شده که محققان در پی یافتن علل مختلف افسردگی باشند.بکی از دلایلی که برای افسردگی بیان می کنند ،داشتن شخصیت نوع A است و به نظر میرسد افرادی که دارای شخصیت نوع A هستند بیشتر در معرض افسردگی قرار دارند.

هدف تحقیق

تعیین تفاوت بین تیپA و تیپB از نظر میزان افسردگی است.

 

فرضیه تحقیق

بین تیپ Aوافسردگی رابطه وجود دارد.

متغیرهای پژوهش

1-متغیر مستقل:افسردگی

2-متغیر ملاک:تیپA

3-و متغیرهای کنترل عبارتند از :

-جنسیت

-سن

-رشته تحصیلی

-وضعیت تأهل

-سابقه افسردگی

تعریف مفاهیم:

1-افسردگی

افسردگي از جمله اختلالات عاطفي و خلقي است، به طوري كه براي شخص عادي حالتي مشخص با غمگيني و گرفتگي و بي حوصلگي، و براي پزشك، گروه وسيعي از اختلالات خلقي با زير شاخه هاي متعدد را تداعي مي كند. خصوصيات اصلي و مركزي حالات افسردگي كاهش عميق ميل به فعاليت هاي لذت بخش روزمره مي باشد( ربر2، 1996، ص 197). همچنين در سطح معمول باليني، افسردگي نشانگاني است كه تحت سلطه ي خلق افسرده است و بر اساس بيان لفظي و يا غير لفظي عواطف غمگين، اضطرابي و يا حالت هاي بر انگيختگي نشان داده مي شود ( دادستان، 1376، ص271).  

2-شخصیت نوع A

افراد دارای شخصیت نوع A خصوصیاتی دارند که به نظر می رسد هم تأثیر منفی و هم تأثیر مثبت روی زندگی فرد دارند.از جمله :عجول(کم صبر) هستند،کینه ای،عصبی،شلوغ و پر سر و صدا،تند مزاج،تحریک کننده،توانا برای انجام چندین پروژه همزمان ،تلاش برای پیشرفت،زرنگ،هوشیار،مضطرب،تلاشگر(تلاش برای دستیابی به بیشترین چیز در کمترین زمان)،دارای حس رقابت اجباری،ناظر،پر انرژی،عدم تمایل به انتخاب،نکته سنج،عجول و کم طاقت تمایل به کار کردن تنها،داشتن دندانهای سالم و محکم (کامر1977).