- فصل اول: مقدمه

احتمال دارد با آغاز تمدن شباني، سگ به عنوان حيواني وفادار و نگهبان براي بشر معلوم و مكشوف شده باشد. نوع سگ تربيت پذير، با انتخاب يك فرد به عنوان صاحب و حامي جهت تامين مايحتاج و قوت روزانه خود از هيچ كوشش و تلاشي براي حفظ جان و مال حامي خود دريغ نمي كند و به آن حد با او وفاداري نشان مي دهد كه در بعضي مواقع نزديكترين مونس و هدم صاحب خود مي شود. امروزه سگ داراي نقش عمده اي در فعاليتهاي پليسي، نظامي و گله داري است و همچني داراي نقش نجات بخشي در نواحي يخ زده قطبي و كوهستاني و نقش مهمي در فعاليتهايي مثل شكار است. بنابراين از نظر اجتماعي، اقتصادي و عاطفي سگ براي انسان حيوان بسيار مفيد و با اهميتي است. اين حيوان مانند هر موجود زنده اي در معرض خطر عوامل بيماريزا است. در اين جا است كه انسان با دانش خود و علم دامپزشكي به كمك او مي شتابد و او را از دشمنان مهلك مرئي و نامرئي حفظ و حراست مي كند.  يكي از اين بيماريهاي خطرناك كه سگ را دچار مي سازد و سبب رنجوري و از كار افتادگي و لاجرم مرگ او مي شود بيماري كرم قلب است كه عامل آن انگلي است بنام ديروفيلاريا ايميتيس   كه 

سيستم هاي حياتي قلب و ريه و عروق سگ را به نحو شديدي دچار آسيب مي كند. اين پروژه به چگونگي ابتلاء، پيشرفت و عوارض بيماري كرم قلب و نحوه تشخيص، درمان و پيشگيري آن مي پردازد. 

2- فصل دوم: كليات     

مرفولوژي، سير تكاملي  و اپيدميولوژي كرم قلب  

طبقه بندي:  

اين كرم از لحاظ طبقه بندي در شاخه نماتلمنت ها ، دسته نماتودا ، راسته اسپيروريدا ، فوق خانواده فيلاروئيده آ ، خانواده فيلاري ايده  و جنس ديروفيلاريا قرار دارد (8). 

مشخصات انگل:

كرمهاي طويل و باريك و سفيد رنگي هستند كه طول نرها (12 تا 16 سانتي متر ) بسيار كمتر از طول ماده ها ( 25 تا 30 سانتي متر) است. انتهاي خلفي جنس نر پيچ خورده و داراي باله هاي دمي جانبي كوچك است. انتهاي دم در جنس ماده گرد است. 4 تا 6 جفت و معمولاً 5 جفت زائده بيضي شكل وجود دارد كه يك زوج در عقب كلواك، دو زوج زائده انگشتي شكل در اطراف و خلف منفذ كلواك، سه تا چهار زائده مخروطي كوچك در نزديكي انتهاي دم قرار گرفته اند. اسپيكولها نامساوي وغير مشابه هستند، و طول اسپيكول چپ 324/0 تا 375/0 ميلي متر و نوك تيز و طول اسپيكول راست 19/0 تا 229/0 ميلي متر و انتهاي آن كروي است. فرج بلافاصله بعد از انتهاي خلفي مري قرار گرفته است (31). ماده ها Ovoiviparous هستند. كرم بالغ ماده، نوزاد مرحله اول يا ميكروفيلر را وارد جريان خون مي كند. ميكروفيلرهاي موجود در خون فاقد غلاف بوده و داراي دم باريك و طويل هستند. ميكروفيلر ممكن است در تمام مدت شبانه روز در خون ديده شود. ولي گرايش به نوعي تناوب در آنها ديده مي شود كه در كشورهاي مختلف متفاوت است(1 و24). بعلت روشهاي مختلف فيكس كردن تغييراتي در طول ميكروفيلر ايجاد مي شود. مرسوم است كه فواصل نقاط فيكس شده معين را از انتهاي قدامي، بعنوان يك درصد از  طول كل حساب كنند (5). در اين روش مشخصات دقيقي از لارو بدست مي آيد. نقاطي كه در اين روش معمولاً استفاده مي شوند عبارتند از : حلقه عصبي، منفذ دفعي، سلول دفعي، اولين سلول تناسلي، دومين سلول تناسلي، سومين سول تناسلي، منفذ مقعدي، و اخرين هسته يا آخرين سلول دم. ميانگين درصد اين فواصل براي ميكروفيلر ديروفيلاريا ايميتيس به اين شرح است: حلقه عصبي 8/23، منفذ دفعي 7/23، سلول دفعي 6/38 ، اولين سلول تناسلي 9/67، دومين سلول تناسلي 1/74، سومين سلول تناسلي 4/79، منفذ مقعدي 82 و آخرين هسته 7/92 با طول كلي در حدود 307 تا 322 ميكرون ( متوسط 313 ميكرون) (24).